Κάθε χρόνο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) επικαιροποιεί τις συστάσεις του σχετικά με τη σύνθεση του (τριδύναμου) εμβολίου κατά της γρίπης, το οποίο περιλαμβάνει τους 3 πιο αντιπροσωπευτικούς τύπους του ιού που κυκλοφορούν (δύο υποτύπους του ιού της γρίπης τύπου Α και ενός ιού της γρίπης τύπου Β). Από την περίοδο γρίπης 2013 – 2014 στο βόρειο ημισφαίριο και εφεξής, ο ΠΟΥ – εκτός από τις συστάσεις για τη σύνθεση των τριδύναμων εμβολίων γρίπης – δίνει συστάσεις και για τη σύνθεση τετραδύναμων αντιγριπικών εμβολίων, χωρίς προτίμηση για το τριδύναμο ή το τετραδύναμο εμβόλιο γρίπης.
Τα τετραδύναμα εμβόλια περιέχουν ένα δεύτερο στέλεχος ιού της γρίπης τύπου Β, επιπρόσθετα στα στελέχη που περιέχονται στα τριδύναμα εμβόλια και αναμένεται να προσφέρουν μεγαλύτερη προστασία έναντι του ιού της γρίπης τύπου Β1.
Έχοντας ήδη πορεία περισσότερων από 60 χρόνων στον αντιγριπικό εμβολιασμό, η Mylan θέτει φέτος σε κυκλοφορία στην Ελλάδα το νέο της τετραδύναμο αντιγριπικό εμβόλιο.
Ο εμβολιασμός είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος προστασίας από τη γρίπη. Ο εμβολιασμός είναι περισσότερο αποτελεσματικός όταν τα κυκλοφορούνται στελέχη γρίπης στον πληθυσμό ταιριάζουν με τα στελέχη που περιέχονται στα εμβόλια1. Τα τριδύναμα εμβόλια περιέχουν δύο στελέχη του ιού της γρίπης τύπου Α και ένα στέλεχος ιού της γρίπης τύπου Β2, ενώ τα τετραδύναμα εμβόλια περιέχουν δύο στελέχη του ιού της γρίπης τύπου Α και δύο στελέχη του ιού της γρίπης τύπου Β1.
Από το 1985 και μετά, κυκλοφορούν παγκοσμίως δύο αντιγονικά διακριτές σειρές ιών της γρίπης τύπου Β: οι Yamagata και Victoria3. Τα τελευταία χρόνια, η πρόβλεψη του επικρατέστερου στελέχους του ιού της γρίπης τύπου Β στον πληθυσμό ήταν δύσκολη ή ανακριβής, με αποτέλεσμα συχνά να μην ταιριάζει με το στέλεχος που περιέχονταν στο εμβόλιο4. Στην περίοδο γρίπης 2017-2018, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, οι ιοί της γρίπης Β/ Yamagata υπερείχαν αριθμητικά των ιών Β/ Victoria3.
Στο πλαίσιο αυτό, τα τετραδύναμα εμβόλια μπορεί να παρέχουν μεγαλύτερη προστασία, στην περίπτωση που η σειρά του ιού γρίπης τύπου Β που κυκλοφορεί δεν ταιριάζει με αυτή που περιέχεται στο τριδύναμο εμβόλιο ή στην περίπτωση που κυκλοφορούν ταυτόχρονα και οι δύο σειρές ιών της γρίπης τύπου Β3. Ως εκ τούτου, τα τετραδύναμα αντιγριπικά εμβόλια μπορεί να συμβάλουν στη μείωση των νοσηλειών ατόμων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου και αναμένεται να προσφέρουν ευρύτερη προστασία από λοιμώξεις από γρίπη τύπου Β.5
Τα τετραδύναμα εμβόλια συμπεριλαμβάνονται στη σχετική εγκύκλιο με τις οδηγίες για την εποχική γρίπη, που εξέδωσε πρόσφατα το Υπουργείο Υγείας, όπου για τη φετινή περίοδο μπορεί να συνταγογραφείται κάθε αντιγριπικό εμβόλιο του οποίου η σύνθεση περιέχει τα εγκεκριμένα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) στελέχη.
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας, ο αντιγριπικός εμβολιασμός πρέπει να εφαρμόζεται συστηματικά σε άτομα που ανήκουν στις παρακάτω ομάδες αυξημένου κινδύνου:
1. Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι).
2. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω.
3. Παιδιά άνω των 6 μηνών και ενήλικες που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα: • Άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες • Καρδιακή νόσο με σοβαρές αιμοδυναμικές διαταραχές • Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας). • Μεταμόσχευση οργάνων • Δρεπανοκυτταρική νόσο (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες) • Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα • Χρόνια νεφροπάθεια • Νευρολογικά ή Νευρομυϊκά νοσήματα.
4. Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτου ηλικίας κύησης.
5. Λεχωΐδες.
6. Θηλάζουσες.
7. Άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) μεγαλύτερο των 40 kg/m2 .
8. Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα) για τον πιθανό κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye μετά από γρίπη.
9. Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη.
10. Οι κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, νεοσύλλεκτων στις ένοπλες δυνάμεις, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.). Στρατεύσιμοι στα κέντρα κατάταξης και ειδικά όσοι κατατάσσονται κατά τους χειμερινούς μήνες (Οκτώβριο –Μάρτιο).
11. Επαγγελματίες όπως κτηνίατροι πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πουλερικά.
Το τετραδύναμο αντιγριπικό εμβόλιο της Mylan ενδείκνυται ως προφύλαξη έναντι της γρίπης στους ενήλικες (18 ετών και άνω), ειδικά για τα άτομα με αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη.
Πηγές:
http://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/influenza-(seasonal). Accessed August 2018
2 Tisa V, Barberis I, Faccio V, et al. Quadrivalent influenza vaccine: a new opportunity to reduce the influenza burden. J Prev Med Hyg. 2016; 57(1): E28-E33.
3 Ambrose CS, Levin MJ. The rationale for quadrivalent influenza vaccines. Hum Vaccin Immunother. 2012; 8(1): 81-88.
4 http://www.euro.who.int/en/health-topics/communicable-diseases/influenza/news/news/2018/3/recommendations-for-the-composition-of-next-seasons-influenza-vaccine-released Accessed August 2018
5 Meier G, Gregg M, Poulsen Nautrup B. Cost-effectiveness analysis of quadrivalent influenza vaccination in at-risk adults and the elderly: an updated analysis in the U.K. J Med Econ. 2015;18(9):746-61.
