γράφει η Μάρβα Πυνηρτζή, Ψυχολόγος-Χοροθεραπεύτρια
Όταν ένα παιδί διαγνωστεί με μια σπάνια ασθένεια, η ζωή του αλλάζει μέσα σε μια μέρα. Ξαφνικά το σώμα του γίνεται το επίκεντρο των νοσοκομειακών επισκέψεων, των φαρμάκων και των ενέσεων. Εκτός απο όλες τις σωματικές δυσκολίες που ενδέχεται να αντιμετωπίσει, ένα παιδί μπορεί να ξεκινήσει να παρατηρεί αλλαγές στο σώμα του όπως την πτώση των μαλλιών του, την αδυναμία του σώματος και την αλλαγή των κινήσεων αυτού.
Αυτές οι αλλαγές δύνανται να επηρεάσουν την εικόνα σώματος του, δηλαδή το πως βλέπει πλέον το σώμα του, πως το αισθάνεται, τι σκέψεις κάνει για αυτό αλλά και την σύνδεση του με αυτό.
Στην παιδική ηλικία, η αίσθηση του εαυτού και της εικόνας του σώματος συνεχώς αναπτύσσονται με βάση τις ενσώματες διαδραστικές εμπειρίες μεταξύ του εαυτού και των άλλων. Η αντιμετώπιση μιας ασθένειας κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου αυτόδιαμόρφωσης, εξερεύνησης και ανακάλυψης μπορεί να επηρεάσει το παιδί μεβαθύ τρόπο αλλά συχνά δύσκολο να κατανοηθεί και να εκφραστεί με λόγια.
Η χοροθεραπεία μπορεί να βοηθήσει το παιδί να επανασυνδεθεί με το σώμα του και να “ξαναγνωριστεί” με αυτό μέσα απο μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που βασίζεται στο σώμα και στην κίνηση και χρησιμοποιεί τα δημιουργικά και εκφραστικά στοιχεία της κίνησης με στόχο να επιτρέψουν στο παιδί να εκφράσει τα συναισθήματα του και να αποκτήσει μια βαθύτερη κατανόηση των εμπειριών που μπορεί να είναι δύσκολο να περιγράψει λεκτικά.
Ένα χτύπημα με το ποδί μπορεί να εκφράσει απογοήτευση ή θυμο ενώ μια απαλή αιώρηση μπορεί να προσφέρει ανακούφιση. Λαμβάνοντας υπόψιν την συναισθηματική, κοινωνική, νοητική, επικοινωνιακή και κινητική ανάπτυξη του παιδιού, η χοροθεραπεία προσφέρει έναν ασφαλή χώρο για διερεύνηση των αλλαγών του σώματος και την επανοικειοποίηση με αυτό.
Πολλές φορές τα παιδιά με σπάνια ασθένεια, ίσως έχουν την αίσθηση ότι το σώμα τους και η νόσος είναι εκτός του ελέγχου τους ή νιώθουν το σώμα τους αδύναμο. Στη χοροθεραπεία, τους δίνεται η δυνατότητα να κινηθούν με τρόπους που τους υπενθυμίζουν ότι το σώμα τους είναι κάτι περισσότερο από ιατρικά διαγράμματα και θεραπείες.
Μέσα απο κινητικά παιχνίδια, όπως το καθρέφτισμα, ή η ανακάλυψη σωματικών σχημάτων, τα παιδιά αρχίζουν την κατασκευή μιας νέας αφήγησης για ένα σώμα δυνατό, εκφραστικό, με δυνατότητες. Αυτές οι εμπειρίες, βοηθούν στην ανοικοδόμηση θετικής εικόνας σώματος.
Επιπλέον, διάφορες ιατρικές παρεμβάσεις ή ακόμα και η μακρά παραμονή στο νοσοκομείο, μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά σε αισθήματα αποξένωσης και αποσύνδεσης απο το σώμα τους. Η χοροθεραπεία τα βοηθάει να “σχεδιάσουν” εκ νέου τον σωματικό τους χάρτη μέσω της κίνησης, να αποκτήσουν σωματογνωσία και να αντιληφθούν τα όρια τους.
Η χοροθεραπεία δεν είναι η θεραπεία για την σπάνια ασθένεια, έχει όμως θεραπευτικά στοιχεία για το μυαλό και το σώμα. Βοηθά τα παιδιά που ζουν με μια σπάνια νόσο να δουν τον εαυτό τους όχι μόνο ως ασθενείς αλλά και ως δημιουργούς, χορευτές και ολόκληρους ανθρώπους σε κίνηση.
Πηγές
Bryl, K., Tortora, S., Whitley, J., Kim, S. D., Raghunathan, N. J., Mao, J. J., & Chimonas, S. (2023). Utilization, delivery, and outcomes of dance/movement therapy for pediatric oncology patients and their caregivers: A retrospective chart review. Current Oncology, 30(7), 6497-6507.
Plevin, M., & Parteli, L. (2014). Time Out of Time: Dance/Movement Therapy on the Onco-hemotology Unit of a Pediatric Hospital. American Journal of Dance Therapy 36.2 (2014): 229-246.
Ranke-Brown, K. (2020). Developing a method: How dance/movement therapy affects pain, anxiety and quality of life in pediatric oncology.
Tortora, S. (2019). Children are born to dance! Pediatric medical dance/movement therapy: The View from integrative pediatric oncology. Children, 6(1). 14.
