Μία από τις πολλές ερωτήσεις που έκανα στην Νάνσυ Ψημενάτου, όταν ξεκίνησα την ψυχοθεραπεία μαζί της, ήταν η διαχείριση του άγχους.
Έχω γράψει τι μου είχε πει:
“Η διαχείριση του άγχους ξεκινά με το να παρέχουμε στον εαυτό μας απλά πράγματα:
– Καλή ποιότητα φαγητού και ύπνου
– Γυμναστική και κίνηση του σώματος
– Επαρκής πρόληψη υγρών (κατά προτίμηση νερού)
– Επαφή με άλλους ανθρώπους
– Διασκέδαση και γέλιο”
Μόλις είχε τελειώσει η Νεφέλη την θεραπεία της, και όλα όσα μου έλεγε μου φαίνονταν «βουνό».
Καλή ποιότητα φαγητού και ύπνου? Είχα περάσει μέρες που έτρωγα συνέχεια και μέρες που δεν έτρωγα.
Οχτώ μήνες στο νοσοκομείο έπινα κάθε βράδυ coca-cola. Ύπνος ελάχιστος, όπου κάθε 1 ώρα πεταγόμουν να δω αν αναπνέει το παιδί.
Γυμναστική και Κίνηση; Η μόνη διαδρομή που έκανα ήταν με το αυτοκίνητο από το σπίτι στο νοσοκομείο και πίσω.
Επαρκής πρόληψη υγρών; Ναι, αυτό το είχα. Κρασί και Coca Cola και πολλούς καφέδες.
Επαφή με άλλους ανθρώπους; Μόνο με τον Γιάννη και 3 φίλες μου.
Διασκέδαση και γέλιο; Πώς να διασκεδάσω όταν το παιδί μου πολεμάει με τον καρκίνο; Είχα απαγορέψει στον εαυτό μου να νιώθει χαρά, διασκέδαση.
Είχε δίκιο η Νάνσυ. Ξεκίνησα από την πολύτιμη συμβουλή της: «Μένια, γείωσε το σώμα σου». Άρχισα το τρέξιμο. Σχεδόν κάθε μέρα. Συνεχίζω ακόμη. Τις περισσότερες φορές το κάνω με κόπο και βαρεμάρα αλλά δουλεύει πάντα.
Προχώρησα και στα υπόλοιπα. Και με την βοήθεια της, καλά τα πάω.
Το φαγητό είναι ενέργεια. Και όταν παλεύεις με το παιδί σου, πρέπει να είσαι δυνατή. Σωματικά και Ψυχικά. Η τροφή είναι δύναμη. Και την έχουμε ανάγκη. Για πολύ καιρό.
Μην αμελείτε την τροφή σας. Αποφύγετε τα έτοιμα φαγητά. Ζητήστε από φίλους και συγγενείς να σας φέρουν σπιτικό φαγητό, αν είστε στο νοσοκομείο. Στο σπίτι μαγειρέψτε υγιεινά. Το χρειάζεστε εσείς, το άρρωστο παιδί, όλη η οικογένεια.
Το μαγείρεμα είναι ηρεμία, χαλάρωση. Οι μυρωδιές από μαγειρεμένο φαγητό, αρέσουν σε όλη την οικογένεια. Το φαγητό μας ενώνει, και ειδικά εμείς, έχουμε μεγάλη ανάγκη να είμαστε ενωμένοι και δυνατοί. Και σκεφτείτε πόσο καλό είναι αυτό και για τα παιδιά μας.
Έμαθα να τρώω σωστά. Έμαθα να τρώω πρωινό. Φροντίζω για την ενυδάτωση μου με υγρά. Επιλέγω να πίνω τσάι και φρέσκουε χυμούς ελαττώνοντας τους πολλούς καφέδες. Και το ίδιο κάνουν και τα παιδιά μου, αφού βλέπουν την μαμά να πίνει φρέσκο χυμό σε πολύχρωμο ποτήρι.
Βασικά έμαθα να απολαμβάνω το φαγητό και το ποτό. Να ηρεμώ και να χαλαρώνω με ένα πιάτο μακαρόνια κα ένα ποτήρι κρασί.
Να ακούω το σώμα μου και να μην αμελώ την τροφή του για να είναι δυνατό. Ένα σώμα που ποτέ δεν με πρόδωσε, κι ας το είχα παραμελήσει. Ένα σώμα που μου χάρισε δύο υπέροχα παιδιά και ήταν πάντα δίπλα τους. Ένα σώμα που είναι πάντα ετοιμόπολεμο. Οφείλω να το ακούω, να το προσέχω, να το φροντίζω, να του κάνω pampering.
Ο ύπνος είναι μεγάλο κεφάλαιο. Αν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε, συζητήστε το με κάποιον ειδικό. Μέσα στο νοσοκομείο είναι δύσκολο να κοιμηθείς, αλλά πρέπει. Ο ύπνος είναι ευεργετικός.
Εγώ δοκίμασα τον διαλογισμό όταν διαπίστωσα ότι κοιμόμουν άσχημα, με συχνά ξυπνήματα και χωρίς όνειρα. 10 λεπτά πριν κοιμηθώ έκανα διαλογισμό. Υπάρχουν εφαρμογές που μπορούμε να έχουμε στο κινητό μας (www.headspace.com) και να μάθουμε να διαλογιζόμαστε. Εύκολες ασκήσεις, πρακτικές που μπορούμε να εφαρμόσουμε όπου και να είμαστε, ακόμη και σε μια καρέκλα ενός νοσοκομείου.
Η προσωπική επαφή μου με άλλους ανθρώπους άργησε λίγο. Είχα τρεις αγαπημένες φίλες μου, που ήταν δίπλα μου από την ημέρα 0 και με έκαναν να γελάω και πολύ και ο Γιάννης. Δεν ένιωθα την ανάγκη να δω κανέναν άλλον. Μόνο με τις μαμάδες που περνούσαμε τα ίδια μπορούσα να μιλήσω για όλα. Αυτές οι σχέσεις είναι σχέσεις ζωής πια. Όταν άρχισε και η Νεφέλη να επανέρχεται στην ζωή της, αρχίσαμε κι εμείς να κυκλοφορούμε. Στην αρχή με δυσκολία. Πίεζα τον εαυτό μου να βγω, να πάω για έναν καφέ, να βγούμε με τον Γιάννη. Σιγά-σιγά όμως βρήκαμε τους ρυθμούς μας.
Δεν μπορούσα να διασκεδάσω για πολύ καιρό. Δεν άκουγα μουσική, δεν γελούσα, δεν μου έλεγαν τίποτα οι φίλοι που χόρευαν και τραγουδούσαν. Το δούλεψα όμως κι αυτό. Άφησα τον χρόνο να κάνει αυτό που πρέπει. Και δυνάμωσα την μουσική στο αυτοκίνητο, άρχισα να χορεύω με τα παιδιά στο σπίτι, γελούσα περισσότερο.
Η Νάνσυ Ψημενάτου λέει ότι παρ΄όλη την απλότητα των παραπάνω προτάσεων, δεν είναι εύκολη η εφαρμογή τους ειδικά όταν οι καταστάσεις είναι δύσκολες. Αλλά ας μην υποτιμούμε την αξία τους και ας δοκιμάσουμε να δούμε το αποτέλεσμα που μπορεί να επιφέρουν στη ζωή μας.
Η αλλαγή , λένε κάποιοι σοφοί , έρχεται όταν ο πόνος γίνεται μεγαλύτερος από το φόβο.
Τότε που γινόμαστε πρόθυμοι να πάμε σε οποιαδήποτε διάσταση αρκεί να μην συνεχίσουμε να βρισκόμαστε στο ίδιο σημείο.
Σημείωση: Σ’ ευχαριστώ πολύ, Νάνσυ, για τα μαθήματα ζωής…
Μαμά Μένια