Ημέρα φιλανθρωπίας η χθεσινή. Τι σημαίνει φιλανθρωπία;
Από την Wikipedia διαβάζουμε ότι Φιλανθρωπία ετυμολογικά σημαίνει «αγάπη του ανθρώπου» με την έννοια της φροντίδας για την θρέψη, την ανάπτυξη και την ενίσχυση δεινοπαθούντων συνανθρώπων που απορρέει από την άσκηση των ανθρώπινων αξιών και βασίζεται στον εθελοντισμό. Ο πιο συμβατικός σύγχρονος ορισμός είναι οι «ιδιωτικές πρωτοβουλίες, για το κοινό καλό, με έμφαση στην ποιότητα της ζωής».
Είναι γενικά αποδεκτό ότι η λέξη επινοήθηκε στην αρχαία Ελλάδα από τον Αισχύλο στον Προμηθέα Δεσμώτη, όπου περιγράφει ένα μύθο πως τα πρωτόγονα πλάσματα που δημιουργήθηκαν χωρίς γνώσεις και δεξιότητες ζούσαν σε σπηλιές με τον συνεχή φόβο για τη ζωή τους. Ο Δίας, ο βασιλιάς των θεών, αποφάσισε να τους καταστρέψει, αλλά ο Προμηθέας, ένας Τιτάνας το όνομα του οποίου σημαίνει “προνοητικότητα” τους έδωσε ως δώρα την φωτιά και την αισιοδοξία: τη φωτιά, που συμβολίζει όλες τις γνώσεις, τις δεξιότητες, την τεχνολογία, τις τέχνες και την επιστήμη. Με αισιοδοξία, θα χρησιμοποιούν τη φωτιά εποικοδομητικά, για τη βελτίωση της ανθρώπινης κατάστασης.
Η πρώτη όμως χρήση του όρου «φιλανθρωπία» με τη μορφή ουσιαστικού περιεχομένου ήρθε λίγο αργότερα (περ. 390 π.Χ.), στον πλατωνικό διάλογο «Ευθύφρων», όπου ο Σωκράτης φέρεται να έχει πει: «Εγώ όμως φοβούμαι μήπως από την φιλανθρωπία μου φαίνομαι σ΄ αυτούς ότι διδάσκω αδιακρίτως κάθε άνθρωπο ό,τι γνωρίζω, όχι μόνον χωρίς κανένα μισθό, αλλ’ αν είχα χρήματα, και θα πλήρωνα ακόμη με ευχαρίστηση μου εκείνον, ο οποίος ήθελε να ακούει τις ομιλίες μου».
Ελληνική λέξη λοιπόν και ελληνική η καταγωγή του όρου.
Εθελοντισμός; Τι σημαίνει εθελοντισμός; Από την ίδια πηγή διαβάζουμε ότι ο όρος εθελοντισμός (Αγγλικά: volunteer) αναφέρεται στην ηθελημένη παροχή υπηρεσιών χωρίς το κίνητρο της υλικής ανταμοιβής, προς όφελος της κοινωνίας. Ο εθελοντισμός δεν είναι υποχρεωτικός, δηλαδή στηρίζεται στην αυτόβουλη συμμετοχή του ενεργού πολίτη. Όμως, εθελοντής χαρακτηρίζεται και εκείνος που συνεισφέρει υλικά αγαθά σε καταστάσεις που αυτά θεωρούνται αναγκαία για την κάλυψη ανθρωπίνων αναγκών, χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα. Στόχος ενός εθελοντή είναι η βελτίωση των κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών, αθλητικών, εκπαιδευτικών και άλλων θεμελιωδών αναγκών μίας κοινωνίας.
Στην Ελλάδα έχουμε εθελοντές πολλούς, έχουμε φιλάνθρωπους (με την κυριολεκτική έννοια του όρου, μάλλον πρέπει να είμαστε πολλοί), έχουμε και Μη -Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς για να μπορούμε να κάνουμε έργο.
Mη κερδοσκοπικό ονομάζεται ένα νομικό πρόσωπο, όταν σκοπός της λειτουργίας του δεν είναι η επίτευξη κέρδους, αλλά κάποιος κοινωφελής σκοπός όπως είναι οι μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ).
Ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας δεν απαγορεύει την ανάληψη από την οργάνωση οικονομικών δραστηριοτήτων. Η ειδοποιός διαφορά από τα κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα είναι ότι το τυχόν κέρδος δε διανέμεται στα μέλη του νομικού προσώπου, αλλά παραμένει στην οργάνωση.
Πολλές μη κερδοσκοπικές οργανώσεις δραστηριοποιούνται οικονομικά, με σκοπό να διατηρήσουν ή και να αυξήσουν την ίδια περιουσία τους, ώστε να έχουν τα μέσα για την επίτευξη του κοινωφελούς τους σκοπού.
Ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας επίσης δεν αποκλείει την πρόσληψη και μισθοδοσία εργαζομένων. Αποκλειστικά μη κερδοσκοπικές οργανώσεις είναι τα σωματεία (σύλλογοι) και τα ιδρύματα.
Μη κερδοσκοπική, ανάλογα με το καταστατικό της, μπορεί να είναι και η αστική εταιρεία.
Από την λίγη εμπειρία που έχω θα έλεγα ότι όλοι αυτοί οι όροι στην χώρα μας, είναι παρεξηγημένοι. Οφείλεται κι αυτό στην ημιμάθεια του Έλληνα, στην επιφανειακή ανάγνωση των όρων και των εννοιών αλλά και στην επιστήμη της Συνωμοσιολογίας, που τόσο μας αρέσει…
«Όλες οι ΜΚΟ είναι κακές. Τρώνε χρήματα. Εκμεταλλεύτηκε τον πόνο του παιδιού της να βγάλει λεφτά» λένε οι περισσότεροι…
Στην χώρα μας θεωρούμε υποχρέωση των «πλούσιων» να είναι εθελοντές «έχουν αυτοί ελεύθερο χρόνο. Δεν δουλεύουν», θεωρούμε υποχρέωση τους να κάνουν Ιδρύματα και ΜΚΟ και να πληρώνουν συνέχεια, θεωρούμε υποχρέωση τους να κάνουν αυτά που δεν κάνει το κράτος για τον πολίτη του.
Επίσης, στην χώρα μας εθελοντές και ιδρυτές και πρόεδροι Δ.Σ φορέων θεωρούμε ότι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι (κι αυτοί έχουν χρόνο και έναν μισθό βρέξει χιονίσει βρε αδερφέ), συνταξιούχοι και γενικά άνθρωποι που δεν εργάζονται, έχουν μεγάλα παιδιά κι έχουν λύσει όλα τους τα προβλήματα!
Λοιπόν, στη χώρα μας έχουμε όλα τα παραπάνω, όπως και σε άλλες χώρες αλλά έχουμε και τους άλλους. Που θυσιάζουν πολλά για να υπηρετήσουν την δική τους αποστολή, που δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι, συνταξιούχοι, πλούσιοι, που δεν μένουν με τους γονείς τους, που έχουν παιδιά και πολλές υποχρεώσεις, που έχουν δουλειές και δεν πληρώνονται, που δεν έχουν σταθερό εισόδημα, που έχουν πέντε ευρώ και δίνουν το ένα ευρώ για να βοηθήσουν.
Στη χώρα μας έχουμε ανθρώπους μορφωμένους, με προσόντα, με εργασιακή εμπειρία και έξυπνες ιδέες που θέλουν να αναπτύξουν τον Μη Κερδοσκοπικό Τομέα, όπου σε άλλες χώρες αποτελεί το μισό του ΑΕΠ.
‘Ένας τομέας που δημιουργεί θέσεις εργασίας, που αναπτύσσεται και προσφέρει πολλά.
Είναι λίγοι αλλά τους έχουμε.
Είναι αυτοί που κάνουν κάτι…Αυτό που δεν κάνει κάποιος άλλος.
Και όσοι τους κρίνουν και τους κατηγορούν, ας μας πούνε αυτοί τι κάνουν…
Μαμά Μένια
