Γράφουν οι Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής της Θεραπευτικής Κλινική (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου και η Βιολόγος Παναγιώτα Ζαχαράκη
Η μεσογειακή διατροφή έχει συνδεθεί με πολλά οφέλη για την υγεία και την επιβίωση των ενηλίκων. Μια νέα μελέτη είναι η πρώτη που δείχνει ότι θα μπορούσε να είναι ευεργετική και για την υγεία των παιδιών, που δημοσιεύτηκε μόλις στο έγκριτο διεθνές περιοδικό JAMA Network. Αυτή η ανασκόπηση και μετα-ανάλυση 9 τυχαιοποιημένων κλινικών μελετών, με 577 συμμετέχοντες από 3 έως 18 ετών (μέσος όρος ηλικίας τα 11 έτη), έδειξε ότι η ενσωμάτωση της μεσογειακής διατροφής για τουλάχιστον οκτώ εβδομάδες οδήγησε στη μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης, της ολικής χοληστερόλης, της LDL (κακής) χοληστερόλης, και την αύξηση της HDL (καλής) χοληστερόλης.
Η έρευνα υποστηρίζει ότι πιθανά η ενσωμάτωση υγιεινών διατροφικών συνηθειών νωρίς στη ζωή μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων και μεταβολικών διαταραχών, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης, που συχνά έχουν τις ρίζες τους στην παιδική ηλικία, όπως αναφέρουν οι ερευνητές. Γνωρίζοντας τα οφέλη της μεσογειακής διατροφής για την καρδιομεταβολική υγεία των ενηλίκων, τα ευρήματα δεν προκαλούν έκπληξη, αλλά δίνουν περαιτέρω έμφαση στη σημασία της διατροφής με μη επεξεργασμένα τρόφιμα όπως φρούτα, λαχανικά, άπαχο κρέας και ψάρι για όλα τα στάδια της ζωής.
Η μεσογειακή διατροφή είναι ένα πρότυπο διατροφής που περιλαμβάνει μαγείρεμα με βάση τα φυτά και έμφαση στα υγιεινά λιπαρά, δηλαδή το ελαιόλαδο που είναι μονοακόρεστο λίπος. Τα φρούτα, τα λαχανικά, τα φασόλια, οι σπόροι, οι ξηροί καρποί, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα άπαχα κρέατα και τα ψάρια συμβάλλουν στο διατροφικό πρόγραμμα. Είναι σημαντικό να αυξηθούν οι κατάλληλες τροφές στη διατροφή των παιδιών και να μειωθούν τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα που περιέχουν πρόσθετα σάκχαρα και νάτριο (αλάτι). Γνωρίζουμε ότι οι θερμίδες από υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να αποτελέσουν μέχρι και το 70% της τυπικής πρόσληψης ενός εφήβου. Οποιαδήποτε αλλαγή μπορεί να μειώσει την πρόσληψη τσιπς, μπισκότων και αναψυκτικών (γενικότερα προϊόντα ταχυφαγείων και έτοιμα προϊόντα) και να αυξήσει την πρόσληψη φρούτων και λαχανικών δίνει μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μεγάλα οφέλη.
Είναι σημαντικό να ακολουθούνται οι προτιμήσεις του παιδιού και να ενσωματώνονται οι πολιτιστικές παραδόσεις σε οποιαδήποτε καθοδήγηση σχετικά με τις επιλογές τροφίμων. Για όσους επιθυμούν να στραφούν στο μεσογειακό διατροφικό πρόγραμμα, η τήρηση διατροφικών προγραμμάτων ανάλογα με την ηλικία και η άσκηση που συνιστά ο παιδίατρος ενός παιδιού είναι επίσης καθοριστικής σημασίας. Το να συγκεντρωνόμαστε ως οικογένεια για ένα γεύμα ως τρόπος σύνδεσης παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη μεσογειακή διατροφή. Επιθυμητό είναι επίσης οι γονείς να δίνουν το παράδειγμα, χρησιμοποιώντας αυτό το διατροφικό πρότυπο, προσφέροντας δομημένα γεύματα και προγραμματισμένα ελαφρά γεύματα και ακολουθώντας μία τακτική (καθημερινή) σωματική δραστηριότητα.
Παρά τις παραλλαγές που υπάρχουν διεθνώς, η μεσογειακή διατροφή βελτίωσε σταθερά τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης και τα προφίλ λιπιδίων, γεγονός που μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιομεταβολικών προβλημάτων αργότερα στη ζωή, όπως καρδιακές προσβολές, εγκεφαλικά και διαβήτης. Οι ερευνητές εξεπλάγησαν που δεν βρήκαν στοιχεία για τυχόν θετικές επιπτώσεις στα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης. Ο αντίκτυπος που έχει η μεσογειακή διατροφή σε αυτούς τους παράγοντες υγείας θα μπορούσε να είναι λιγότερο έντονος ή θα μπορούσε να απαιτήσει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να έχει αποτέλεσμα. Η μελέτη εξέτασε τα αποτελέσματα των παιδιών που υιοθέτησαν το διατροφικό πρόγραμμα από οκτώ έως 40 εβδομάδες.
Ένα από τα πιο σημαντικά βήματα που μπορεί να κάνει ένας γονιός για να βοηθήσει στη βελτίωση της διατροφής των παιδιών είναι να αφοσιωθεί σε τακτικά οικογενειακά γεύματα και να προσπαθήσει να ετοιμάζει φαγητά στο σπίτι, όσο πιο συχνά γίνεται. Όσο περισσότερο τα παιδιά εκτίθενται σε φρούτα, λαχανικά και ψάρια, τόσο πιο πιθανό είναι να τα δοκιμάσουν, να τους αρέσουν και να εισαχθούν στην καθημερινή οικογενειακή διατροφή.