Δεν υπάρχουν μεμονωμένα τρόφιμα τα οποία να μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ωστόσο ένας σωστός συνδυασμός τροφίμων μπορεί ίσως να βοηθήσει σε κάποιο βαθμό.
Γράφει η Ματίνα Στράτη
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
www.mednutrition.gr
Το Αμερικανικό Ινστιτούτο για την Έρευνα του Καρκίνου (American Institute for Cancer Research) έχει δημοσιεύσει κάποιες γενικές οδηγίες διατροφής, για το πως να οργανώνουμε το πιάτο μας καθημερινά στα γεύματά μας, ώστε να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και άλλων χρόνιων νοσημάτων και ταυτόχρονα να διαχειριστούμε το βάρος μας. Η γενική οδηγία είναι: σε κάθε γεύμα μας, τα 2/3 του πιάτου μας να περιέχουν φυτικές τροφές και το υπόλοιπο 1/3 ζωικά τρόφιμα πλούσια σε ζωϊκή πρωτεΐνη.
Δώστε χρώμα στο πιάτο σας
Φροντίστε να υπάρχει ποικιλία λαχανικών και φρούτων στα γεύματά σας, ώστε να παίρνετε όλες τις διαφορετικές βιταμίνες και τα διάφορα άλλα θρεπτικά στοιχεία που αυτά περιέχουν, και τα οποία μπορούν να ασκήσουν προστατευτική δράση στον οργανισμό σας από την εμφάνιση καρκίνου. Επιπλέον, σας βοηθούν να ελέγξετε το βάρος σας. Τα περιττά κιλά αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης κάποιων μορφών καρκίνου, όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου, του θυρεοειδούς,του οισοφάγου και των νεφρών. Συστήνεται η κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών ημερησίως.
Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε φυλλικό οξύ
Το φυλλικό οξύ είναι μια σημαντική βιταμίνη του συμπλέγματος Β, που έχει συνδεθεί με προστασία έναντι των καρκίνων του παχέος εντέρου, του παγκρέατος, του ορθού και του μαστού. Καλές πηγές φυλλικού οξέος είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι και το μαρούλι, τα σπαράγγια, τα αυγά, τα εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού και τα φασόλια. Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρία (American Cancer Society) συστήνει τη λήψη φρέσκων φρούτων και λαχανικών και εμπλουτισμένων δημητριακών, έναντι των συμπληρωμάτων φυλλικού οξέος.
Ντομάτες κατά του καρκίνου;
Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η αυξημένη κατανάλωση ντομάτας και προϊόντων ντομάτας συνδέεται με μειωμένη εμφάνιση καρκίνου του προστάτη. Είναι πιθανό, αυτή η δράση να οφείλεται στο λυκοπένιο που περιέχει η ντομάτα, γνωστό για την αντιοξειδωτική του δράση, όμως δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί πλήρως αν αυτή είναι η ουσία της ντομάτας στην οποία οφείλεται η προστατευτική αυτή δράση.
«Αντικαρκινικό» τσάι;
Υπάρχουν μελέτες που συσχετίζουν την κατανάλωση τσαγιού και ιδιαίτερα του πράσινου τσαγιού με την πρόληψη κάποιων τύπων καρκίνου, όπως του παχέος εντέρου, του μαστού, του προστάτη, του πνεύμονα, του στομάχου και του δέρματος. Επίσης, έρευνες που έχουν γίνει στην Ασία, όπου η κατανάλωση πράσινου τσαγιού είναι πολύ συνηθισμένη, δείχνουν επίσης συσχέτιση με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου της ουροδόχου κύστης, του παχέος εντέρου, του στομάχου, του παγκρέατος και του οισοφάγου. Ωστόσο, τα αποδεικτικά στοιχεία που υπάρχουν δεν είναι επαρκή, ώστε να υπάρξει κάποια συγκεκριμένη σύσταση για κατανάλωση τσαγιού ως προς την πρόληψη τύπων καρκίνου.
Φράουλες: γλυκές και αντιοξειδωτικές
Οι φράουλες, που είναι και ένα από τα φρούτα της άνοιξης, περιέχουν ένα φυτοχημικό στοιχείο που ονομάζεται ελλαγικό οξύ. Το ελλαγικό οξύ έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και έχει φανεί από μελέτες ότι μπορεί να δράσει ενάντια σε διάφορες μορφές καρκίνου (δέρματος, ουροδόχου κύστης, πνεύμονα, οισοφάγου, μαστού) με διάφορους τρόπους: δρα αντιοξειδωτικά, απενεργοποιεί ορισμένες καρκινογόνες ουσίες και βοηθά στην επιβράδυνση της αναπαραγωγής των καρκινικών κυττάρων. Οι φράουλες περιέχουν επίσης και πολλά φλαβονοειδή, ουσίες οι οποίες φαίνεται να παίζουν σημαντικούς ρόλους στην πρόληψη της ανάπτυξης του καρκίνου.
Κεράσια κατά της ανάπτυξης καρκινικών κυττάρων
Το βαθύ κόκκινο χρώμα των κερασιών οφείλεται στην μεγάλη περιεκτικότητά τους σε ανθοκυανίνες, μια ομάδα φυτοχημικών ουσιών που εργαστηριακά έχει φανεί ότι βοηθούν στην επιβράδυνση της ανάπτυξης των καρκινικών κυττάρων και διεγείρει την αυτοκαταστροφή τους.
Προτιμήστε μπρόκολο και άλλα σταυρανθή λαχανικά
Τα κοινά σταυρανθή λαχανικά είναι: το μπρόκολο, το πράσινο λάχανο, το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το κουνουπίδι, τα ραπανάκια, το κινέζικο λάχανο. Τα λαχανικά αυτά έχει βρεθεί ότι περιέχουν ουσίες που μπορούν να προασπίσουν τον οργανισμό μας από την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού, των πνευμόνων, του παχέος εντέρου και του τραχήλου της μήτρας.
H δύναμη των καροτενοειδών
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν: το σπανάκι, το μαρούλι, τα πράσινα χορταρικά (βλήτα, λαχανίδες κλπ). Τα λαχανικά αυτά είναι πλούσια σε φλαβονοειδή και καροτενοειδή, όπως η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο για την Έρευνα του Καρκίνου, τρόφιμα πλούσια σε καροτενοειδή μπορούν να μας προστατέψουν από τον καρκίνο του στόματος, του φάρυγγα, του λάρυγγα, του παγκρέατος, των πνευμόνων. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η ικανότητα αυτή οφείλεται πιθανότατα στην ισχυρή αντιοξειδωτική τους ικανότητα.
Όσπρια
Τα όσπρια περιέχουν πολλά ισχυρά φυτοχημικά στοιχεία, τα οποία μπορούν να προστατέψουν τα κύτταρά μας από βλάβες που μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο. Εργαστηριακά ευρήματα έχουν δείξει ότι οι ουσίες αυτές των οσπρίων επιβραδύνουν την ανάπτυξη του όγκου και εμποδίζουν την απελευθέρωση βλαβερών ουσιών από τον όγκο που μπορούν να βλάψουν γειτονικά κύτταρα. Τα όσπρια είναι επίσης πλούσια σε φυλλικό οξύ, γνωστή βιταμίνη για το ρόλο της στη σωστή διαίρεση των κυττάρων και στην «επανόρθωση» των κατεστραμμένων κυττάρων.
Blueberries & Cranberries
Τα φρούτα αυτά είναι πολύ πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως η Βιταμίνη C, που συμβάλλουν στην πρόληψη διαφόρων τύπων καρκίνου, όπως του πνεύμονα, του στομάχου και γενικά του ανώτερου γαστρεντερικού συστήματος (στόμα, φάρυγγας, λάρυγγας). Θα τα βρείτε στην αγορά κυρίως στην αποξηραμένη τους μορφή. Δοκιμάστε τα μαζί με γάλα και νιφάδες βρώμης, στο γιαούρτι σας ή προσθέστε τα σε σαλάτα πράσινων λαχανικών.
Φυτικές ίνες και δημητριακά ολικής άλεσης
Τα δημητριακά ολικής άλεσης είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνες και μέταλλα, καθώς και σε πολλά άλλα φυτοχημικά στοιχεία, τα οποία προστατεύουν τα κύτταρα από ζημιές που μπορούν να οδηγήσουν σε καρκίνο. Παράλληλα, περιέχουν και άλλα στοιχεία με αντικαρκινική δράση, όπως λιγνάνες, φαινόλες και σαπωνίνες. Έχει φανεί ερευνητικά, ότι η κατανάλωση φυτικών ινών και δημητριακών ολικής άλεσης πιθανότατα να συνδέεται με μείωση του καρκίνου του παχέος εντέρου. Παράλληλα, οι φυτικές ίνες βοηθούν στη σωστή διαχείρηση του βάρους και τη μείωση της παχυσαρκίας, η οποία είναι παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση διαφόρων ειδών καρκίνου.
Ρόδι κατά του καρκίνου
Το ρόδι και ο χυμός του ροδιού έχει φανεί σε διάφορες μελέτες ότι μπορεί να αναστείλει την εξέλιξη του καρκίνου του προστάτη. Έχει φανεί, ότι ο χυμός του ροδιού προκαλεί κυτταρικό θάνατο των ορμονοανθεκτικών καρκινικών κυττάρων του προστάτη, ενώ παράλληλα μειώνει τη μετανάστευση των καρκινικών κυττάρων που δεν πεθαίνουν. Μελέτες έχουν δείξει επίσης, ότι ο χυμός ροδιού μπορεί να οδηγήσει σε αναστολή της μετάστασης και του καρκίνου του μαστού. Τα αποτελέσματα αυτά είναι πολύ ενθαρρυντικά για την πρόληψη της εξέλιξης αυτών των τύπων καρκίνου και αναμένονται περισσότερα ερευνητικά δεδομένα.
