Η αισιοδοξία είναι η στάση που εμποδίζει τους ανθρώπους να πέσουν σε απάθεια, απελπισία ή κατάθλιψη, όταν αντιμετωπίζουν μια δυσκολία. Τεχνικά, ορίζεται ως ο τρόπος που έχουν για να ερμηνεύουν οι ίδιοι τις αποτυχίες τους και τις επιτυχίες τους. Οι αισιόδοξοι άνθρωποι πιστεύουν πως μια αποτυχία οφείλεται σε παράγοντες που μπορούν να αλλάξουν με διαφορετική προσέγγιση, ώστε την επόμενη φορά να έρθει η επιτυχία. Βλέπουν, δηλαδή, την «αναποδιά» ως κάτι που μπορεί να διορθωθεί και θεωρούν πως το εμπόδιο δεν οφείλεται σε κάποιο προσωπικό τους μειονέκτημα από το οποίο δε μπορούν να ξεφύγουν… (ορισμός που δίνει η Wikipedia)
Η αισιοδοξία είναι γένους θηλυκού. Είναι σύνθετη λέξη: αίσιος + δόξα. Δηλώνει το θετικό αίσθημα που τρέφει ελπίδες για το μέλλον. Αισιοδοξία είναι μια ανεπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη. Είναι ο τρόπος σκέψης, η θετική στάση που πρέπει να έχουμε ώστε να μην πέσουμε σε κατάθλιψη. Η αισιοδοξία και η ελπίδα είναι δύο πολύ κοντινές έννοιες. Αν ανακαλύψουμε τη δύναμη τους, θα επηρεάσουν θετικά την ψυχική και σωματική μας υγεία. Η προσέγγιση της αισιοδοξίας γίνεται δυσκολότερη, όμως, όταν αφορά γονείς παιδιού με καρκίνο.
Μετά τη διάγνωση ξεκινά ένα δύσκολο ταξίδι. Το σοκ της διάγνωσης, το άγχος της θεραπείας, η αβεβαιότητα της πορείας της νόσου, ο φόβος της απώλειας, η αλλαγή της καθημερινότητας και πολλά ακόμη, είναι μόνο μερικές από τις δυσκολίες που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι γονείς. Τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό;
• Κατανοώντας την πληροφόρηση για τη διάγνωση και τη θεραπεία, να αφήσουμε λίγο χώρο για θετικές σκέψεις και συναισθήματα, διατηρώντας την πίστη μας για ένα καλύτερο αύριο, διατηρώντας τη θέληση μας για τη ζωή. Πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα γεγονότα ως έχουν και να τα αξιολογούμε με θετική διάθεση.
• Εμείς, οι γονείς, πρέπει να πληροφορούμε και να στηρίζουμε συναισθηματικά το άρρωστο παιδί, προετοιμάζοντάς το για τις ιατρονοσηλευτικές παρεμβάσεις που θα ακολουθήσει.
• Η ζωγραφική και το παιχνίδι δίνουν στο παιδί τη δυνατότητα, μέσα από τους φανταστικούς κόσμους που πλάθει, να διαχειριστεί τους φόβους του.
• Οι περιπτώσεις άλλων παιδιών και των οικογενειών τους που έχουν βιώσει την ίδια εμπειρία, δίνουν κουράγιο και δύναμη για νίκη.
• Να δώσουμε στο παιδί όραμα, θάρρος, ψυχική δύναμη, πίστη, αγάπη, φιλία, ανοχή και αισιοδοξία. Αν εμείς, ως γονείς, είμαστε ψύχραιμοι κι αισιόδοξοι, θα είναι και το παιδί μας.
• Να κάνουμε παρέα με άλλους γονείς. Οι συζητήσεις στους διαδρόμους του νοσοκομείου αυξάνουν τον κοινωνικό μας κύκλο, υπάρχουν αλληλεπιδράσεις που μας δίνουν μια αίσθηση ευεξίας.
• Σημαντικό ρόλο προσφέρουν οι παλαιότεροι γονείς, τα παιδιά που νίκησαν τον καρκίνο, οι εθελοντές και τα μέλη συλλόγων. Όλοι μοιράζονται τις εμπειρίες τους και τα βιώματα τους με αυτούς που νοσούν. Έχουμε τη δυνατότητα να εξωτερικεύσουμε τις σκέψεις μας, τους προβληματισμούς και τις δυσκολίες μας.
• Τα παιδιά υιοθετούν μια πιο αισιόδοξη στάση ζωής όταν κι εμείς, οι γονείς, είμαστε αισιόδοξοι. Πρέπει να σκεφτόμαστε καλά πριν πούμε «έχουμε ένα μικρόβιο, μας έφερε πίσω από τη θεραπεία», «οι γιατροί δεν μας τα λένε καλά». Τέτοιες και παρόμοιες φράσεις αποτελούν σημαντικό παράγοντα για τη διαμόρφωση της ταυτότητας της ασθένειας.
Και για το παιδί μπορούμε να κάνουμε τα εξής:
• Το παιδί πρέπει να έχει την αίσθηση ότι ασκεί το ίδιο επίδραση στην καλή έκβαση της αρρώστιας του. Επαινώντας την πράξη του που προκάλεσε την επιτυχία μιας εξέτασης, το γεμίζουμε αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση και το κάνουμε να πιστέψει ότι ελέγχει κάπως την πορεία της αρρώστια του.
• Μπορούμε να του περιγράψουμε κάποιο προσωπικό μας βίωμα, για κάποια ασθένεια και πως την ξεπεράσαμε.
• Στο παιδί πρέπει να δίνεται το αίσθημα της βιωμένης ασφάλειας, να μπορεί να εμπιστευτεί τους γιατρούς, το νοσηλευτικό προσωπικό.
• Η επιστροφή στο σπίτι, κοντά στους αγαπημένους μας, στην οικογενειακή αρμονία, είναι εικόνες που βοηθούν το παιδί να βλέπει τις χαρές της ζωής.
• Το «γιατί» είναι που βασανίζει όλα τα μεγάλα παιδιά, το «εάν» είναι η λέξη που τους κάνει αισιόδοξους.
Το γέλιο και το χαμόγελο… θεραπεύουν!
Κλινικοί γιατροί και ψυχολόγοι έχουν παρατηρήσει ότι η συχνότητα καρκίνου είναι υψηλή στα άτομα που χαρακτηρίζονται από αδυναμία αντιμετώπισης και προσαρμογής σε στρεσογόνους παράγοντες, λίγο διάστημα πριν την εμφάνιση της νόσου. Ερευνητικά προγράμματα βρίσκονται σε εξέλιξη για να διαπιστωθεί η επίδραση και η παρέμβαση του συναισθήματος της αισιοδοξίας την εμφάνιση του καρκίνου. Νευροεπιστήμονες και νευρολόγοι στην Αγγλία διαπίστωσαν ότι η αισιοδοξία και οι θετικές σχέσεις ενισχύουν την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων.
Η αισιοδοξία, η αγάπη, το γέλιο, το χαμόγελο, το αστείο και το παιχνίδι, έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Είναι μια στάση ζωής, που επιτρέπει στο παιδί με καρκίνο να παίρνει την αρρώστια του λιγότερο σοβαρά., το βοηθάει να νικήσει τον καρκίνο ευκολότερα. Όπως ενημερώνει η διευθύντρια του παιδιατρικού νοσοκομείου του Σηάτλ, Leslie Walker, «η αισιοδοξία και η ελπίδα είναι δύο πολύ κοντινές έννοιες και είναι κάτι που ενώ θα έπρεπε, εμείς οι γονείς δεν αφιερώνουμε χρόνο για να εξετάσουμε. Αυτά, όμως, είναι τα βασικά στοιχεία που κάνουν το παιδί να ξυπνάει κάθε πρωί και να συνεχίζει την προσπάθεια».
