γράφει η Νίτσα Ευαγγελία, Μαθηματικός-Msc Βιοστατιστικής , ΕΚΠΑ, Επιστημονική Συνεργάτης στο ΚΑΡΚΙΝΑΚΙ
Έως σήμερα γνωρίζουμε πως η λοίμωξη από τον ιό SARS-COV-2 επηρεάζει σε μεγαλύτερο βαθμό άτομα ηλικίας ≥60 ετών ή/και πάσχουν από χρόνιες ασθένειες. Για τους ασθενείς που είτε νοσούν ,είτε έχουν ιστορικό κακοήθειας η επιστημονική κοινότητα δεν έχει πολλές πληροφορίες.
Πρόσφατα στο περιοδικό Annals of Oncology απο τον L.Zhang και την ομάδα του (Zhang et al., 2020), δημοσιεύτηκε μια αναδρομική μελέτη (13/01/2020-26/02/2020) σχετικά με τον SARS-COV-2 και την συμπεριφορά του σε ασθενείς με κακοήθειες. Τα δεδομένα αφορούσαν περιπτώσεις ασθενών που νοσηλεύτηκαν για την λοίμωξη του COVID-19 σε 3 διαφορετικά νοσοκομεία της Wuhan, στην Κίνα. Σύμφωνα με αυτή την μελέτη από το σύνολο των 1,276 ασθενών που εγράφησαν οι 28(2.2%) είχαν ιστορικό νεοπλασίας. Η διάμεση ηλικία τους ήταν 65 έτη(56-70 έτη) και η συχνότητα εμφάνισης ήταν μεγαλύτερη στους άνδρες(17;60.7%).
Μεταξύ των καρκινοπαθών, συχνότερος ήταν ο καρκίνος του πνεύμονα (7; 25.0%), ακολούθησαν ο καρκίνος του οισοφάγου (4;14.3%) και ο καρκίνος του μαστού (3;10.7%). Δέκα ασθενείς ήταν διαγνωσμένοι με κακοήθεια σταδίου IV.
Γενικά, ως επί το πλείστων στο παρελθόν είχαν λάβει ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία (25 ;89.3%) ασθενείς .Εντός 14 ημερών από την ημερομηνία διάγνωσης για COVID-19 όμως, 3 (10.7%) έλαβαν χημειοθεραπεία , 1 (3.6%) ακτινοθεραπεία , 2 (7.1%) στοχευμένη θεραπεία και τέλος 1 (3.6%) ανοσοθεραπεία. Εκτός από την κακοήθεια, 11 (39.2%) ασθενείς είχαν τουλάχιστον μία ή περισσότερες χρόνιες ασθένειες .Αναλυτικά,4(14.3%) είχαν διαβήτη, 4(14.3%) καρδιολογικά προβλήματα ,1(3,6%) χρόνιο άσθμα και τέλος 2(7,1%) χρόνια ηπατική νόσο συμπεριλαμβανομένου της ηπατίτιδας Β και της κίρρωσης.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα κατά την εισαγωγή ήταν πυρετός 82.1%, ξηρός βήχας 81% και κόπωση 64.3%,ενώ το 50.0% ασθενών εμφάνισαν δύσπνοια. Ο παρατηρούμενος χρόνος εμφάνισης συμπτωμάτων δύσπνοιας μετρούμενος από την εμφάνιση πυρετού στους ασθενείς με κακοήθεια στον πνεύμονα ήταν 1 ημέρα (0-3.5 ημέρες) ενώ στους υπόλοιπους 5 ημέρες (4-7 ημέρες).
Ο χρόνος εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών από την ημέρα διάγνωσης ήταν 7 ημέρες με διάστημα 5-15 ημέρες. Το μεγαλύτερο ποσοστό (53.6%) κατέγραψε σοβαρές επιπλοκές, ενώ το 35.7% ήταν απειλητικές για τη ζωή του.21.4% εισήχθη σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας(ΜΕΘ) και τέλος 28.6% των ασθενών κατέληξε με διάμεσο χρόνο θανάτου τις 16 ημέρες. Οι περισσότεροι ασθενείς που κατέληξαν (62.5%) είχαν ως αιτία θανάτου το σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS). Τέλος, οι ασθενείς που δεν είχαν διαγνωσθεί με κακοήθεια σταδίου IV ανέπτυξαν σε παρόμοια ποσοστά σοβαρά συμπτώματα.
Σύμφωνα με την στατιστική ανάλυση η οποία βασίστηκε σε μοντέλο αναλογικού κινδύνου(Cox proportional hazard model) ,σταθμισμένη ως προς το φύλο και την ηλικία ανέφεραν πως οι ασθενείς που είχαν λάβει θεραπεία για την κακοήθεια εντός 14 ημερών ή παρατηρήθηκε, κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο, ανομοιογένεια στην αξονική θώρακα ήταν υψηλού κινδύνου ασθενείς για σοβαρές επιπλοκές.
Πιο συγκεκριμένα, οι ασθενείς που είχαν λάβει θεραπεία για κακοήθεια εντός 2 εβδομάδων παρουσίασαν περίπου 4 φορές(HR = 4.079, 95%CI 1.086-15.322, P=0.037) μεγαλύτερο κίνδυνο για την εμφάνιση σοβαρών επιπλοκών σε στατιστικά σημαντικό βαθμό, συγκριτικά με εκείνους που δεν είχαν λάβει. Επίσης, ασθενείς που κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο βρέθηκαν ευρήματα ανομοιογένειας στην αξονική θώρακα είχαν περίπου 5.5 φορές (HR=5.438, 95%CI 1.498-19.748, P=0.010) μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές σε στατικά σημαντικό βαθμό, συγκριτικά με εκείνους που δεν είχαν.
Η παραπάνω μελέτη αφορούσε μικρό δείγμα ασθενών πράγμα το οποίο συνεπάγεται πως χρειάζεται η επαλήθευση και από άλλες επιστημονικές ομάδες.
Το σίγουρο όμως είναι πως χρειάζεται προσοχή.
Βιβλιογραφία
Zhang, L., Zhu, F., Xie, L., Wang, C., Wang, J., Chen, R., Jia, P., Guan, H.Q., Peng, L., Chen, Y., Peng, P., Zhang, P., Chu, Q., Shen, Q., Wang, Y., Xu, S.Y., Zhao, J.P. and Zhou, M. (2020). Clinical characteristics of COVID-19-infected cancer patients: A retrospective case study in three hospitals within Wuhan, China. Annals of Oncology.
