Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή και το Σάββατο, 22 & 23 Σεπτεμβρίου, η Επιστημονική Διημερίδα για τον Καρκίνο Κεφαλής & Τραχήλου, της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου – ΕΛΛΟΚ στην Αθήνα. Η Διημερίδα διοργανώθηκε στο πλαίσιο της Πανευρωπαϊκής εκστρατείας ενημέρωσης MakeSenseCampaign, στην οποία για 1η φορά συμμετείχε η χώρα μας με την ΕΛΛΟΚ.
Το κεντρικό θέμα και βασικό μήνυμα της φετινής εκστρατείας ενημέρωσης, ήταν «Υποστήριξη για την Επιβίωση».
Η ΕΛΛΟΚ, στα πλαίσια της υλοποίησης του προγράμματος εκπαίδευσης των μελών της και ενημέρωσης του κοινού, κάλεσε τους ασθενείς και τις ιατρικές ειδικότητες που καλύπτουν τον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου να μοιραστούν τις εμπειρίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν από την διάγνωση, τη θεραπεία μέχρι την αποκατάσταση και την επανένταξη στη κοινωνική ζωή και την εργασία.
Η επιβίωση από τον καρκίνο, και ιδιαίτερα από σπάνιες μορφές καρκίνου, όπως ο καρκίνος κεφαλής και τραχήλου, που πλήττουν ζωτικές λειτουργίες του ασθενούς, δυνατόν να προκαλέσουν παραμόρφωση και μειωμένη λειτουργικότητα, απαιτεί από τους ασθενείς και τους επαγγελματίες υγείας, την ίδια προσοχή, ενδιαφέρον για τον άνθρωπο και προσήλωση, όσο και η θεραπεία.
Η Διημερίδα είχε σκοπό την ανάδειξη των πολλών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς από τη διάγνωση και κυρίως κατά και μετά τη θεραπεία, τις προκλήσεις που θέτει η ασθένεια στην ιατρική ομάδα, τις αδυναμίες και ελλείψεις του δημόσιου συστήματος υγείας και κυρίως τη συζήτηση προτάσεων από τους ίδιους τους ασθενείς και τους οικείους τους και τους γιατρούς τους.
Ειδικότερα, οι συμμετέχοντες τόσο οι Ιατροί όσο και οι ασθενείς και οι οικείοι τους ανέφεραν τα εξής προβλήματα:
• Καθυστέρηση στη διάγνωση – Συχνά λανθασμένη διάγνωση
• Έλλειψη στρατηγικής στην αντιμετώπιση της νόσου
• Μη καλοσχεδιασμένες χειρουργικές επεμβάσεις που δύσκολα μπορούν να αποκατασταθούν στη συνέχεια
• Έλλειψη επαφής και συνεννόησης μεταξύ των ιατρικών ειδικοτήτων που καλύπτουν τους ασθενείς με ΚΚ&Τ, ακόμη και αν υπηρετούν στο ίδιο νοσοκομείο.
• Νοσοκομεία που δεν προσφέρουν όλες τις απαιτούμενες υπηρεσίες π.χ. συστημική θεραπεία, ακτινοθεραπεία, πλαστική χειρουργική
• Παντελής έλλειψη αποκατάστασης βλαβών και ψυχο-κοινωνικής αποκατάστασης.
• Προβληματική έως αδύνατη επανένταξη στην εργασία και την κοινωνική ζωή.
Η επιβίωση μετά τη θεραπεία, η αποκατάσταση των βλαβών που επιφέρει η θεραπεία, η ψυχο-κοινωνική αποκατάσταση και η επανένταξη στην εργασία αποτέλεσαν το κεντρικό θέμα συζητήσεων κατά τη Διημερίδα.
Η 1η μέρα της διημερίδας είχε στο επίκεντρο τον ασθενή, την ψυχολογία του, εμπειρίες και βιώματα. Συγκεκριμένα οι ενότητες με τίτλους Ασθενείς & οικείοι αντιμέτωποι με τον Καρκίνο Κεφαλής και Τραχήλου και οι Ασθενείς στο βήμα, είχαν ως κεντρικό θέμα το ρόλο της αποκατάστασης στην ομαλή ψυχο-κοινωνική επανένταξη των ασθενών, ενώ το Πάνελ συζήτησης με θέμα Κοινωνική «ορατότητα» & διεκδίκηση των δικαιωμάτων των ασθενών έδωσε τη δυνατότητα να εκφράσουν οι ίδιοι οι ασθενείς τις εμπειρίες τους από την ασθένεια & τη θεραπεία τους, τη συμμετοχή τους σε συλλόγους ασθενών καθώς και τις προκλήσεις αλλά και τα κίνητρα συμμετοχής. Το τραπέζι διοργανώθηκε με τη συμμετοχή του μέλους της ΕΛΛΟΚ, Πανελληνίου Συλλόγου Λαρυγγεκτομηθέντων (ΠΑΝ.ΣΥ.ΛΑ). Παράλληλα παρουσιάστηκε ο Ευρωπαϊκός Κώδικας κατά του καρκίνου και η Ομάδα Σπανίων Καρκίνων της ΕΛΛΟΚ.
Η 2η μέρα με ενημερωτικό – επιστημονικό χαρακτήρα κυρίως, εστίασε στις μορφές του ΚΚ&Τ, στην αντιμετώπιση, τις επιλογές, τα προβλήματα και την ορθή και έγκαιρη αντιμετώπιση τους. Η θεματολογία επικεντρώθηκε στην Βιολογία Καρκίνου Κεφαλής & Τραχήλου, την Θεραπευτική Αντιμετώπιση και την Πρόληψη και υγιή διαβίωση. Οι εκλεκτοί ομιλητές, ανέπτυξαν θέματα σχετικά με το τι είναι ο Καρκίνος Κεφαλής και Τραχήλου, ποια τα Συμπτώματα, η Βιολογία και η Αντιμετώπισή του. Ταυτόχρονα, υπήρξε ενημέρωση για τον καρκίνο του λάρυγγα και τον οροφαρυγγικό καρκίνο. Η πρόληψη και αντιμετώπιση των παρενεργειών της ακτινοθεραπείας, η παρουσίαση των δυνατοτήτων που δίνουν οι νέες τεχνολογίες και η Συστημική Θεραπεία για τον ΚΚ&Τ, οι τρέχουσες & νέες θεραπευτικές επιλογές με ανοσοθεραπεία, η εξατομικευμένη ιατρική και οι συνδυασμένες θεραπείες καθώς και η στρατηγική αποκατάστασης μετά από αφαίρεση κακοήθων βλαβών, αποτέλεσαν κομβικές ενότητες της διημερίδας οι οποίες κέρδισαν το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων, καθώς υπήρξε αυξημένη συμμετοχή και παρεμβάσεις.
Από τη διημερίδα δεν μπορούσε να λείπει η Πρόληψη και υγιής διαβίωση. Η υγεία της στοματικής κοιλότητας στον καρκίνο και ο ρόλος του ιού HPV στον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου ήταν τα κύρια θέματα της ενότητας, η οποία εκτός από την ενημέρωση έθεσε και πολλούς προβληματισμούς για την ορθότητα των συνηθειών και πρακτικών που όλοι μας ακολουθούμε.
Τέλος στα πλαίσια του φετινού θέματος «Υποστήριξη για την Επιβίωση», παρουσιάστηκε στο Ελληνικό κοινό, ο Οδηγός Επιβίωσης στον Καρκίνο της ESMO-Εuropean Society of Medical Oncology, ο οποίος παρουσιάστηκε στο πρόσφατο Συνέδριο της ESMO στη Μαδρίτη το 1ο δεκαήμερο του Σεπτέμβρη. Είναι τιμή μας να αναφέρουμε ότι διακεκριμένοι Έλληνες Ογκολόγοι (ΕΟΠΕ) και Εκπρόσωποι Ασθενών (ECPC), συμμετείχαν στην ομάδα εργασίας και συγγραφής του οδηγού.
Ο Οδηγός ΕSMO-ECPC για την Επιβίωση από τον Καρκίνο δημιουργήθηκε για να προσφέρει στους ασθενείς με καρκίνο ένα χρήσιμο εργαλείο, τον «Οδηγό Επιβίωσης», δηλ. τη σύνοψη της διάγνωσης και της θεραπείας τους καθώς το πρόγραμμα παρακολούθησης που οφείλουν να ακολουθήσουν. Ο Οδηγός Επιβίωσης θα είναι πολύ χρήσιμος στις επαφές των ατόμων με εμπειρία καρκίνου με γιατρούς άλλων ειδικοτήτων, διότι εκτός από το έντυπο του Οδηγού Επιβίωσης περιλαμβάνει και χρήσιμες οδηγίες για τους ασθενείς για την αναζήτηση υποστήριξης μετά τη διάγνωση, τη ζωή μετά τη θεραπεία, τη πρόληψη και την μετέπειτα φροντίδα, τη διαχείριση των συμπτωμάτων της θεραπείας, γλωσσάριο βασικών όρων αντινεοπλασματικής θεραπείας.
Η Διημερίδα διοργανώθηκε με την μερική άνευ όρων ευγενική υποστήριξη των εταιρειών Βristol-Myers Squibb και Ν. Παπαποστόλου Α.Ε.
Πληροφορίες για τον Καρκίνο Κεφαλής Και Τραχήλου (Κκ&Τ)
Με τον όρο “Καρκίνος Κεφαλής και Τραχήλου” περιγράφονται όλα τα είδη καρκίνου που διαγιγνώσκονται στην περιοχή της κεφαλής ή του λαιμού, συμπεριλαμβανομένων του εσωτερικού του στόματος και της γλώσσας (“στοματική κοιλότητα”), του λαιμού (“φάρυγγας”) και του λάρυγγα. Εξαιρούνται οι περιοχές των ματιών, του εγκεφάλου, των αυτιών και του οισοφάγου. Αυτός ο τύπος καρκίνου συνήθως ξεκινά από τα φολιδωτά κύτταρα, τα οποία περιβάλλουν τους υγρούς βλεννογόνους εντός της κεφαλής και του λαιμού: Για παράδειγμα μέσα στο στόμα, τη μύτη και το λαιμό.
Ο καρκίνος Κεφαλής και Τραχήλου (ΚΚ&Τ) είναι ένας σχετικά συχνός καρκίνος αφού στην Ευρώπη η εμφάνισή του αγγίζει το 5% και είναι ο έβδομος συνηθέστερος τύπος καρκίνου. Εμφανίζεται συχνότερα στους άντρες, όπου αποτελεί τον 4ο σε συχνότητα εμφάνισης καρκίνο. Κάθε χρόνο παγκοσμίως εμφανίζονται περίπου 500.000 νέες περιπτώσεις, ενώ η πλειοψηφία εμφανίζεται σε άτομα μεγαλύτερα των 50 ετών. Σε σχέση με τον καρκίνο του πνεύμονα, έχει τη μισή συχνότητα, αλλά είναι δύο φορές περισσότερο συχνός από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Περισσότεροι από 150.000 νέοι ασθενείς διαγνώστηκαν στην Ευρώπη το 2012, νούμερο το οποίο είναι ισοδύναμο με τη διπλάσια χωρητικότητα του Ολυμπιακού σταδίου του Λονδίνου. Είναι δυνατόν να επιφέρει αναπηρία και ο επιθετικός χαρακτήρας του μπορεί να επηρεάσει μέχρι και οκτώ περιοχές της κεφαλής και του λαιμού.
Κάπνισμα, Αλκοόλ και ο ιός (HPV) αποτελούν τους βασικούς παράγοντες κινδύνου εμφάνισης καρκίνου Κεφαλής και Τραχήλου :
• Οι καπνιστές έχουν υψηλότερο κίνδυνο από τους μη καπνιστές.
• Οι άνδρες που καταναλώνουν περισσότερες από τρεις μονάδες και οι γυναίκες που καταναλώνουν περισσότερες από δύο μονάδες αλκοόλ ημερησίως παρουσιάζουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου κεφαλής και τραχήλου.
• Ο υιός HPV σχετίζεται με την πρόκληση καρκίνων κεφαλής και τραχήλου. Δυνατόν να προκαλέσει καρκίνους του λαιμού, της γλώσσας και των αμυγδαλών, αλλιώς γνωστών ως οροφαρυγγικών καρκίνων (OPSCC).
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με δεδομένα του Globocan, το 2012 διαγνώσθηκαν 1.350 ασθενείς με καρκίνους κεφαλής και τραχήλου, με τον καρκίνο του λάρυγγα και τον καρκίνο χειλέων και στοματικής κοιλότητας να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συχνότητα. Παρά τη σοβαρότητα και την αυξανόμενη συχνότητα, υπάρχει μικρή συνειδητοποίηση για τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων κεφαλής και τραχήλου και τα αποτελέσματα έκβασης των ασθενών παραμένουν πολύ φτωχά. Το 60% των ατόμων με καρκίνο κεφαλής και τραχήλου παρουσιάζουν τοπική ασθένεια κατά τη διάγνωση και το 60% των ατόμων, που έχουν διαγνωσθεί σε προχωρημένο στάδιο, πεθαίνουν από την ασθένεια εντός πέντε ετών. Η ικανότητα εντοπισμού πρώιμων ενδείξεων και συμπτωμάτων είναι κρίσιμης σημασίας για την επιβίωση, καθώς για εκείνους τους ασθενείς που διαγνώστηκαν στα αρχικά στάδια της νόσου, το ποσοστό επιβίωσης αγγίζει το 80-90%. Η ενημέρωση του κοινού παραμένει σε χαμηλά επίπεδα παρά τη διαπιστωμένη αύξηση του αριθμού όσων επιβιώνουν χάρη στην έγκαιρη θεραπεία. Παρόλα αυτά, τα συνολικά αποτελέσματα δεν έχουν ακόμη βελτιωθεί αισθητά και απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες.
