Ένα όραμα ετών γίνεται πραγματικότητα: η Ελλάδα αποκτά εθνικό κέντρο μεταμοσχεύσεων, το Ωνάσειο Εθνικό Μεταμοσχευτικό Κέντρο. Ένα νοσοκομείο αφιερωμένο στη μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων, συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατομμυρίων ευρώ, εξοπλισμένο με τεχνολογία αιχμής, το οποίο, μεταξύ άλλων, θα διαθέτει και την πρώτη αυτόνομη μονάδα μεταμόσχευσης αποκλειστικά για παιδιά στην Ελλάδα, το Ωνάσειο Παίδων, στο οποίο θα προσφέρονται υπηρεσίες υψηλού επιπέδου και στην Παιδοκαρδιολογία & Παιδοκαρδιοχειρουργική. Ένα Κέντρο με ειδική μέριμνα και για τον ανασφάλιστο ασθενή. Ένα νοσοκομείο για όλους.
Η εκδήλωση παρουσίασης του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 31 Οκτωβρίου, στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, παρουσία του κ. Τάσου Κουράκη, Α’ Αντιπροέδρου της Βουλής που εκπροσώπησε τον Πρόεδρο της Βουλής, του Υπουργού Υγείας κ. Ανδρέα Ξανθού και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας κ. Παύλου Πολάκη που εκπροσώπησαν την κυβέρνηση, του βουλευτή και Τομεάρχη Υγείας της Νέας Δημοκρατίας κ. Βασίλη Οικονόμου που εκπροσώπησε τον Πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας, του βουλευτή κ. Κωνσταντίνου Μπαργιώτα που εκπροσώπησε την Πρόεδρο του ΚΙΝ.ΑΛ., του επικεφαλής του Ποταμιού κ. Σταύρου Θεοδωράκη, καθώς και πλήθους εκπροσώπων της πολιτικής, πρεσβευτών, δημοσιογράφων και σημαντικών προσωπικοτήτων από την ακαδημαϊκή και ιατρική κοινότητα. Τον συντονισμό της παρουσίασης είχε η γνωστή δημοσιογράφος κα Πόπη Τσαπανίδου.
Το όραμα υπήρχε εδώ και καιρό. Το Ίδρυμα Ωνάση εργάστηκε για την πραγμάτωσή του με σταθερά βήματα και με αποφασιστικότητα, έχοντας ως οδηγό τις πραγματικές ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Σε συνεργασία τόσο με την Πολιτεία, όσο και με τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), οι προσπάθειες απέδωσαν τελικά καρπούς και με την ψήφιση του σχετικού Σχεδίου Νόμου στις 27 Σεπτεμβρίου 2018, στην Ολομέλεια της Βουλής, μπήκαν οι βάσεις ώστε δίπλα στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο (ΩΚΚ), σε 3 χρόνια από την έναρξη των εργασιών, να δημιουργηθεί ένα δεύτερο νοσοκομείο αφιερωμένο στις μεταμοσχεύσεις.
Σε αυτό το όραμα αναφέρθηκε ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση κ. Αντώνης Παπαδημητρίου, ο οποίος, ως οικοδεσπότης της εκδήλωσης, ανέβηκε πρώτος στο βήμα. Ο κ. Παπαδημητρίου, μεταξύ άλλων, τόνισε: «Σήμερα για το Ίδρυμα Ωνάση είναι μια ημέρα χαράς, δικαίωσης και υπερηφάνειας. Δουλέψαμε συστηματικά και με αφοσίωση σε ένα πλαίσιο γόνιμης συνεργασίας ιδιωτικού και δημόσιου τομέα για να φτάσουμε στο σημερινό αποτέλεσμα. Με τη δημιουργία του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου, το Ίδρυμα Ωνάση έρχεται να αλλάξει, για ακόμη μία φορά, τα δεδομένα της Υγείας στην Ελλάδα και να δώσει πνοή στο όνειρο δεκάδων ασθενών να αποκτήσουν πρόσβαση σε ποιοτικές και εξειδικευμένες υπηρεσίες στον τομέα των μεταμοσχεύσεων. Ως θεματοφύλακες του οράματος του Αριστοτέλη Ωνάση στηρίζουμε αδιάλειπτα, πάνω από τέσσερις δεκαετίες, την Υγεία, την Παιδεία και τον Πολιτισμό. Προορισμός μας είναι να είμαστε αρωγοί στην κοινωνία και την Πολιτεία τιμώντας το παρελθόν και κοιτάζοντας προς το μέλλον.»
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου κ. Δημήτρης Νιάκας επισήμανε τις ευεργετικές συνέπειες που θα έχει η δημιουργία του νέου νοσοκομείου για το ΩΚΚ: «Η δημιουργία του νέου κέντρου, του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου, θα συμβάλλει σε περαιτέρω αναβάθμιση, εκσυγχρονισμό και ανάπτυξη των υπηρεσιών του ΩΚΚ, ώστε να συνεχίσει να παραμένει πάντοτε πρωτοπόρο και στην αιχμή των εξελίξεων και της καινοτομίας στον τομέα της καρδιολογίας και καρδιοχειρουργικής.»
Το έργο αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή και ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων κ. Ανδρέας Καραμπίνης, ο οποίος ανέδειξε τη σημασία του έργου για τον τομέα των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα: «Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων χαιρετίζει την πρωτοβουλία του Ιδρύματος Ωνάση να δημιουργήσει και να δωρίσει στην ελληνική κοινωνία ένα υπερσύγχρονο εθνικό μεταμοσχευτικό κέντρο, που θα καλύψει το κενό στις υγειονομικές υπηρεσίες και στις υποδομές στον τομέα των μεταμοσχεύσεων. Παράλληλα, έχουμε ήδη προχωρήσει στον σχεδιασμό δράσεων που θα υλοποιήσουμε από κοινού με το Ίδρυμα Ωνάση, με στόχο την ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση τόσο της ιατρικής κοινότητας όσο και της ελληνικής κοινωνίας στο κορυφαίο θέμα της Δωρεάς Οργάνων.» Επισημαίνεται ότι εντός του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου θα στεγάζονται και τα νέα γραφεία του ΕΟΜ, γεγονός που θα συμβάλλει ακόμα πιο πολύ στη βέλτιστη και ευέλικτη λειτουργία του τομέα των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα.
Το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης δεν περιλάμβανε ομιλίες, αλλά μια δυναμική συζήτηση, στην οποία η δημοσιογράφος Πόπη Τσαπανίδου έθετε ερωτήματα σε ένα πολύ ενδιαφέρον πάνελ που συνέθεσαν οι: Αντώνης Παπαδημητρίου, Πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, Πάνος Μινογιάννης, Γενικός Διευθυντής του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου, Ανδρέας Καραμπίνης, Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων, και Ηρακλής Τσαγκάρης, Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας, εκπαιδευόμενος στις μεταμοσχεύσεις πνευμόνων μέσα από το πρόγραμμα υποτροφιών του Ιδρύματος Ωνάση.
Στην εκδήλωση παρενέβησαν (είτε ζωντανά είτε βιντεοσκοπημένα) με δηλώσεις τους ο κορυφαίος παγκοσμίως θωρακοχειρουργός κ. Walter Klepetko, ο οποίος θα συμμετέχει στο πρόγραμμα μετεκπαίδευσης Ελλήνων ιατρών στις μεταμοσχεύσεις πνεύμονα, ο Διευθυντής του Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου της Ιταλίας κ. Nanni Costa, καθώς και η Διευθύντρια ΕΣΥ και Υπεύθυνη Συντονισμού Αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ κα Άννα Μαριόλα.
Ιδιαίτερα ανθρώπινη στιγμή αποτέλεσε ο επίλογος της παρουσίασης, όπου προβλήθηκαν δηλώσεις της Ζωής Κωσταρίδη, πρώτης μεταμοσχευμένης Ελληνίδας μητέρας, η οποία ήταν και παρούσα στην εκδήλωση.
ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΑΜΕΣΗ ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΩΝ
Η δημιουργία του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό στην Υγεία. Η έλλειψη κατάλληλων υποδομών, το περιορισμένο εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό και η απουσία εμπιστοσύνης των πολιτών στο σύστημα υγείας, που επιδρά ανασταλτικά στη δωρεά οργάνων, είναι παράγοντες που κρατούν τη μεταμοσχευτική δραστηριότητα στην Ελλάδα σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΜ, η Ελλάδα είναι τελευταία στην Ευρώπη και στις δέκα τελευταίες χώρες του Δυτικού κόσμου στον τομέα των μεταμοσχεύσεων. Ενδεικτικά, το 2016 πραγματοποιήθηκαν στη χώρα μας μόνο 151 μεταμοσχεύσεις, όταν σε ευρωπαϊκές χώρες πληθυσμιακά συγκρίσιμες, όπως το Βέλγιο και η Πορτογαλία, οι μεταμοσχεύσεις ανήλθαν σε 1.032 και 846 αντίστοιχα. Από το 2013 μέχρι το 2017, 260 Έλληνες μεταφερθήκαν για μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων σε διάφορα νοσοκομεία της Ευρώπης. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΜ, πραγματοποιήθηκαν 696 μετακινήσεις μεταμοσχευμένων για επανέλεγχο στο εξωτερικό, γεγονός που επιφέρει τεράστιο ψυχικό κόστος στους ασθενείς και τις οικογένειές τους, αλλά και οικονομικό για την Πολιτεία.
ΩΝΑΣΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ (Ω.Ε.ΜΕ.Κ.): ΕΝΑ ΔΩΡΟ ΖΩΗΣ
Το ΩΕΜΕΚ αναμένεται να αποτελέσει τον καταλύτη που θα ενεργοποιήσει τον μεταμοσχευτικό τομέα στην Ελλάδα, συνδράμοντας τις υπάρχουσες μεταμοσχευτικές μονάδες. Με τη λειτουργία του δημιουργείται ένα πανελλαδικό δίκτυο υπό τον συντονισμό του ΕΟΜ, το οποίο θα οδηγήσει στην αύξηση και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των μοσχευμάτων, διαμορφώνοντας τις βάσεις για την αντιμετώπιση των μελλοντικών αναγκών μεταμόσχευσης. Με τη θεμελίωση του ΩΕΜΕΚ, ωστόσο, δημιουργούνται οι συνθήκες για ολοκληρωμένη μεταμοσχευτική φροντίδα, με έμφαση στην ανθρωποκεντρική προσέγγιση του ασθενούς.
Ωνάσειο Παίδων: ανακούφιση για το παιδί και την οικογένεια
Με στόχο να προσφερθούν εξειδικευμένες υπηρεσίες υψηλού επιπέδου σε παιδιά, αλλά και ουσιαστική ανακούφιση στις οικογένειές τους, δημιουργείται στο ΩΕΜΕΚ το Ωνάσειο Παίδων, η πρώτη αυτόνομη μονάδα μεταμόσχευσης στην Ελλάδα αποκλειστικά για παιδιά, η οποία θα προσφέρει υπηρεσίες υψηλού επιπέδου και στην παιδοκαρδιοχειρουργική.
Δραστική μείωση της μετάβασης στο εξωτερικό
Οι νέες υποδομές και υπηρεσίες του ΩΕΜΕΚ, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της κουλτούρας της δωρεάς οργάνων, την ανάπτυξη της ιατρικής τεχνογνωσίας στη μεταμοσχευτική χειρουργική και το πιστοποιημένο ιατρικό προσωπικό, στοχεύουν να περιορίσουν τα υψηλά ποσοστά μετάβασης στο εξωτερικό, ακριβώς ώστε να εκλείψει το φαινόμενο αυτό μελλοντικά. Η δημιουργία του ΩΕΜΕΚ αποτελεί το μέσο για την ανάπτυξη του τομέα των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα. Αυτό θα ωφελήσει πρωτίστως τους ασθενείς, καθώς θα πραγματοποιούνται στην Ελλάδα μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων που, χωρίς το ΩΕΜΕΚ, θα ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθούν.
Ένα νοσοκομείο για όλους
Το Ωνάσειο Εθνικό Μεταμοσχευτικό Κέντρο θα λειτουργεί ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) φορέας γενικής κυβέρνησης, με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, υπό την εποπτεία του Υπουργού Υγείας. Θα παρέχει δημόσια πρόσβαση σε υπηρεσίες, σύμφωνα με τα πρότυπα των καλύτερων νοσοκομείων της Ευρώπης. Το ΩΕΜΕΚ, με την ολοκλήρωση της κατασκευής του, δωρίζεται από το Ίδρυμα Ωνάση στην ελληνική κοινωνία. Ο υπό μεταμόσχευση ασθενής, ακόμη κι αν είναι ανασφάλιστος, δεν θα χρειαστεί να επιβαρυνθεί οικονομικά σε κανένα στάδιο της μεταμόσχευσης.
Μείωση του κόστους για την Υγεία
Το ΩΕΜΕΚ, λειτουργώντας στα πρότυπα των κέντρων αριστείας της Ευρώπης και των ΗΠΑ στον τομέα των μεταμοσχεύσεων, αναμένεται να αντιμετωπίσει ουσιαστικά το κοινωνικό κόστος της ταλαιπωρίας του ασθενούς και της οικογένειάς του και να περιορίσει το οικονομικό κόστος για το σύστημα υγείας. Με τη μείωση της ανάγκης μετάβασης στο εξωτερικό για μεταμόσχευση, ο ΕΟΠΥΥ θα εξοικονομήσει σημαντικούς πόρους.
Αύξηση της μεταμοσχευτικής δραστηριότητας από την πρώτη πενταετία
Η δημιουργία του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου, με τις σύγχρονες υποδομές, το εξειδικευμένο προσωπικό και την τεχνολογία αιχμής, το οποίο θα συνδράμει στη δημιουργία ενός πανελλαδικού δικτύου μεταμοσχεύσεων, ενδυναμώνοντας παράλληλα το κίνημα της δωρεάς οργάνων, θα συντελέσει, σύμφωνα με τον ΕΟΜ, ώστε από την πρώτη κιόλας πενταετία λειτουργίας του η Ελλάδα να ξεπεράσει το μισό του μέσου όρου των μεταμοσχεύσεων που διενεργούνται στις πληθυσμιακά συγκρίσιμες με εκείνη ευρωπαϊκές χώρες.
Εθνικό Κέντρο Αριστείας και Ιατρικής Καινοτομίας
Το ΩΕΜΕΚ από κοινού με το ΩΚΚ θα αναπτύξουν ένα διεθνές κέντρο ιατρικής καινοτομίας στους τομείς τόσο των μεταμοσχεύσεων όσο και της καρδιολογίας και καρδιοχειρουργικής ενηλίκων και παίδων. Το ΩΕΜΕΚ, αξιοποιώντας την 25ή εμπειρία του ΩΚΚ, και σε συνεργασία με τον ΕΟΜ, θα συνάπτει διεθνείς συνεργασίες με επίκεντρο τις μεταμοσχεύσεις, για τη μεταλαμπάδευση των ιατρικών γνώσεων και εξελίξεων στην Ελλάδα και την ανταλλαγή επιστημονικών θέσεων και τεχνικών, ενώ παράλληλα θα συνάψει συνεργασίες με ελληνικά και ξένα Πανεπιστήμια, καθώς και με το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, για την προώθηση της εγχώριας έρευνας στη μεταμοσχευτική.
Η δικτύωση και η μετεκπαίδευση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού είναι καθοριστικές για τη συνεχόμενη αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών
Το ΩΕΜΕΚ θα ανοίξει τον δρόμο για να έρθουν στην Ελλάδα κορυφαίοι ιατροί από το εξωτερικό και να συνεργαστούν με Έλληνες ιατρούς, προάγοντας τον επιστημονικό διάλογο γύρω από τις νέες εξελίξεις στη μεταμοσχευτική χειρουργική και μεταλαμπαδεύοντας τεχνογνωσία που λείπει από τη χώρα στον τομέα αυτό. Παράλληλα, μέσω προγράμματος υποτροφιών από το Ίδρυμα Ωνάση, Έλληνες ιατροί μετεκπαιδεύονται ήδη σε εξειδικευμένες κλινικές ανά την Ευρώπη για να αποκτήσουν την απαραίτητη ειδίκευση και πιστοποίηση, ώστε να επιστρέψουν έτοιμοι να αναλάβουν οι ίδιοι την πραγματοποίηση μεταμοσχεύσεων.
Νέα πνοή στη δωρεά οργάνων
Απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει μια νέα, αποτελεσματικότερη εθνική μεταμοσχευτική στρατηγική είναι η ανάπτυξη και ενίσχυση της κουλτούρας της δωρεάς οργάνων. Το Ίδρυμα Ωνάση, σε συνεργασία με τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων και το Υπουργείο Υγείας, θα επενδύσει πόρους σε δράσεις που αφενός θα προάγουν αποτελεσματικά την εθνική στρατηγική προσέγγισης των μεταμοσχεύσεων και της δωρεάς οργάνων στην Ελλάδα και αφετέρου θα καλλιεργήσουν τη μεταμοσχευτική παιδεία.