Το γνωστό σε όλες μας τεστ Παπανικολάου είναι ένα εξαιρετικά πολύτιμο εργαλείο προσυμπτωματικού ελέγχου για τον εντοπισμό του καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Χάρη σε αυτή την εξέταση, ο καρκίνος του τραχήλου δεν ανήκει πλέον στις κύριες αιτίες θανάτου των γυναικών. Επίσης, με τη χρήση του τεστ ΠΑΠ, οι γιατροί ανακάλυψαν μια σημαντική πληροφορία: Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) ευθύνεται περίπου για το 99% των περιστατικών καρκίνου του τραχήλου.
Τι είναι το HPV DNA τεστ;
Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότερες από εμάς, θα προτιμούσαμε να αποφύγουμε ένα τεστ Παπανικολάου, αν δεν είναι απαραίτητο. Τώρα, ίσως, μπορούμε. Αυτό θα μας το διευκρινίσει ο γνωστός Μαιευτήρας – Γυναικολόγος, Δημήτρης Μπιλάλης, MBBCh MMedSc CCST FRCOG, επιστημονικός διευθυντής του Women’s Health Clinic και μέλος του επιστημονικού συμβουλίου του μαιευτηρίου ΛΗΤΩ.
«Πρόσφατα, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ενέκρινε το τεστ DNA για τον HPV, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εξέταση καθεαυτή, χωρίς απαραίτητα να απαιτείται τεστ Παπανικολάου. Η εξέταση αυτή αφορά γυναίκες ηλικίας άνω των 25 ετών και αποτελεί για τους γυναικολόγους ένα ακόμα εργαλείο για τη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Οι κατευθυντήριες οδηγίες ορίζουν το HPV DNA τεστ να πραγματοποιείται κάθε 3-5 χρόνια», μας εξηγεί ο Δρ Μπιλάλης.
Μπορεί το HPV DNA τεστ να αντικαταστήσει το τεστ ΠΑΠ;
Το HPV DNA τεστ μπορεί να είναι μια εναλλακτική του τεστ Παπανικολάου, διότι παρέχει έναν ιδιαίτερα αποτελεσματικό μηχανισμό για τον εντοπισμό του HPV, ενός σεξουαλικά μεταδιδόμενου ιού. Εάν δεν εντοπιστεί ο ιός HPV, το τεστ Παπανικολάου σύμφωνα με τα νέα δεδομένα δεν κρίνεται απολύτως απαραίτητο.
«Με το HPV DNA τεστ, μπορούμε σε ένα πρώτο στάδιο να ανιχνεύσουμε τον ιό και επίσης να ταξινομήσουμε τους ιούς σε δύο κατηγορίες: υψηλού κινδύνου (όσοι σχετίζονται με τον καρκίνο) και χαμηλού κινδύνου (όσοι δεν σχετίζονται με τον καρκίνο, αλλά με κονδυλώματα ή άλλες ήπιες προ-καρκινικές μεταβολές)», επισημαίνει ο γυναικολόγος Δημήτρης Μπιλάλης.
Ποια είναι η διαδικασία του HPV DNA τεστ
«Ως διαδικασία, το HPV DNA τεστ είναι πολύ απλό: Γίνεται από το γιατρό στο ιατρείο με λήψη επιχρίσματος από τον τράχηλο της μήτρας και τον κόλπο. Το δείγμα των τραχηλικών κυττάρων που συλλέγονται για την εξέταση, επιτρέπει στους γιατρούς να εντοπίσουν μεταξύ άλλων, 14 υψηλού κινδύνου τύπους του HPV, συμπεριλαμβανομένων των HPV 16 και HPV 18, που είναι οι πλέον επικίνδυνοι για την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου».
«Σε περίπτωση εντοπισμού τέτοιων τύπων υψηλού κινδύνου, ο γυναικολόγος συστήνει μια κολποσκόπηση, η οποία περιλαμβάνει μια πιο λεπτομερή εξέταση του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, εάν η εξέταση εντοπίσει οποιονδήποτε άλλο από τους πάνω από 100 λιγότερο επιβλαβείς τύπους του HPV, ο γυναικολόγος, στη συνέχεια, προτείνει τυπικά ένα τεστ Παπανικολάου για να αποφασίσει αν θα πρέπει να πραγματοποιηθεί κολποσκόπηση ή περαιτέρω διερεύνηση.»
«Αν δε εντοπισθεί ιός υψηλού κινδύνου στο HPV DNA τεστ –που είναι πολύ εξειδικευμένο σχετικά με τις προ-καρκινικές μεταβολές– τότε η πιθανότητα να βρίσκεται μια γυναίκα σε προ-καρκινικό στάδιο που να οφείλεται στον ιό HPV είναι πολύ χαμηλή», σημειώνει ο Δρ Μπιλάλης. «Αν δεν ανιχνευθεί ιός υψηλού κινδύνου σε μια γυναίκα, αυτό σημαίνει ότι ,για τα επόμενα τρία χρόνια, υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες να εμφανίσει προ-καρκινικές μεταβολές στον τράχηλο».
Γιατί χρειάζεται προσυμπτωματικός έλεγχος;
Περίπου 14 εκατομμύρια άτομα –άντρες και γυναίκες- μολύνονται από τον ιό HPV κάθε χρόνο, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Μέχρι πρόσφατα, καθώς ο ιός είναι εξαιρετικά διαδεδομένος, οι γιατροί συνιστούσαν το τεστ HPV για γυναίκες 30 και άνω.
Ωστόσο, τα περισσότερα περιστατικά προ-καρκίνου του τραχήλου της μήτρας αφορούν ασθενείς ηλικίας μεταξύ 25 και 29 ετών. Έτσι, ο FDA στις ΗΠΑ αποφάνθηκε πως τα οφέλη της εξέτασης θα ήταν πιο μακροχρόνια αν ο έλεγχος ξεκινούσε από τα 25.
Συζητήστε με το γιατρό σας τις επιλογές διαγνωστικού ελέγχου
Η έγκριση από τον FDA του HPV DNA τεστ δεν αλλάζει τις κατευθυντήριες γραμμές του προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ούτε αναιρεί τις συστάσεις για τεστ Παπ. Ωστόσο, οι γυναίκες άνω των 25 ετών μπορούν να επιλέξουν αυτή τη μέθοδο εξέτασης, ως εναλλακτική του τεστ Παπανικολάου, εφόσον το επιθυμούν δεδομένου ότι ο γιατρός τους είναι πλήρως ενημερωμένος για το ιστορικό τους.
«Το βασικό μέλημα που έχουμε εμείς οι γυναικολόγοι», τονίζει ο κ. Μπιλάλης, «είναι να συνδυάσουμε καλύτερα, βάσει του ιστορικού κάθε γυναίκας, τα παλαιότερα και δοκιμασμένα διαγνωστικά εργαλεία με τα νέα προηγμένα τεστ που μας δίνει η επιστήμη, προς το βέλτιστο όφελος της ασθενούς. Το τεστ Παπανικολάου είναι σημαντικό, επειδή οι γυναίκες ελέγχονται συχνά και εντοπίζουμε άλλα προβλήματα, που θα έμεναν αδιάγνωστα επί μακρόν, αν κάναμε μόνο ένα τεστ για τον HPV κάθε τρία με πέντε χρόνια. Άλλωστε σύμφωνα και με τις συστάσεις του Αμερικάνικου Κολεγίου Μαιευτήρων Γυναικολόγων, ο συνδυασμός του κυτταρολογικού ελέγχου τεστ Παπ με το HPV DNA τεστ, είναι η προτιμώμενη μέθοδος προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, για τις γυναίκες 30-65 ετών.».
«Το πιο σωστό είναι να μιλήσετε με το γιατρό σας για όλες τις διαγνωστικές μεθόδους και για αυτή που ενδείκνυται για τη δική σας περίπτωση», καταλήγει ο Δρ Δημήτρης Μπιλάλης.
