Ο φόβος είναι ένα σύστημα προειδοποίησης που σε ένα αρχέγονο σύστημα μας εξυπηρετεί σωστά και αποτελεσματικά, μας κινητοποιεί, μας προστατεύει και τον χρειαζόμαστε. Από μια οπτική, είναι ένα σημάδι υγείας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, αυτός ο φόβος μας καθηλώνει, μας κάνει να αναβάλλουμε προληπτικές εξετάσεις, ιατρικό έλεγχο χωρίς να έχουμε κάποιο σύμπτωμα. Και τότε είναι που μπορεί ο φόβος να μας «σκοτώσει».
Τα παραπάνω επισημαίνει η κοινωνική λειτουργός – ψυχοθεραπεύτρια του Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο του Μαστού « Άλμα Ζωής» Θεσσαλονίκης, Δέσποινα Πάρτσια, με αφορμή την ομιλία της, με θέμα «Ο φόβος σκοτώνει. Ανασταλτικοί Παράγοντες Πρόληψης», σε ημερίδα για την Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης του Καρκίνου του Μαστού και τη θεσμοθέτηση του Οκτωβρίου ως μήνα πρόληψης και ενημέρωσης για τον καρκίνο του μαστού.
«Κάποτε, οι γυναίκες πέθαιναν από καρκίνο του μαστού γιατί υπήρχε η άγνοια, σήμερα ο καρκίνος του μαστού έχει ακόμα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας λόγω φόβου. Απέναντι στον καρκίνο στεκόμαστε φοβισμένα (χωρίς να έχουμε άδικο) και σιωπηλά. Και πώς να έχουμε άδικο, όταν πρόκειται για μια άγνωστη όσον αφορά την αιτία της ακόμα ασθένεια, η οποία είναι συνδεδεμένη δυστυχώς με ένα γνωστό αποτέλεσμα, αυτό του θανάτου; Πώς γίνεται να οδηγηθώ σε έναν προληπτικό έλεγχο, όπου υπάρχει μια περίπτωση να με φέρει τόσο κοντά με το παραπάνω; Η απάντηση δεν είναι εύκολη, έχει να κάνει με νοοτροπίες ετών. Έκανες μαστογραφία; Όχι, γιατί είμαι μια χαρά. Δεν έχω τίποτα. Κάνεις ψηλάφηση; Όχι, γιατί αυτό αποκλείεται να συμβεί σε μένα. Πήγες στον γιατρό; Όχι, γιατί αν είναι να μου συμβεί, θα μου συμβεί. Λίγο πολύ οι γνωστές ερωτήσεις, με τις συνηθισμένες απαντήσεις. Όλες, όμως, έχουν τον ίδιο παρονομαστή, αυτόν του φόβου. Ο φόβος που συνοδεύεται από την ευρύτερη αντίληψη που έχουμε, ότι αν μας βρουν καρκίνο, δεν πρόκειται να επιβιώσουμε» επισημαίνει η κ. Πάρτσια, μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
«Ο φόβος», όπως εξηγεί, «προκύπτει από τα βιώματα και τις εμπειρίες, όταν αυτές έχουν να επιβεβαιώσουν τα τωρινά μας συναισθήματα, αυτά του φόβου. Ο φόβος προκύπτει, επίσης, από τις προκαταλήψεις, που πιστεύουμε βαθιά πως αν μας συμβεί κάτι δεν θα επιβιώσουμε, προκύπτει από τις απόψεις που εδραιώθηκαν πως όλα αυτά συμβαίνουν στους άλλους- κανείς δε μας είπε βέβαια πως οι άλλοι είμαστε εμείς».
Όμως, όπως γράφει και η συγγραφέας Elisabeth Kubler-Ross, στα « Μαθήματα Ζωής», διστακτικούς μας κάνουν τα πράγματα που φοβόμαστε και όχι ο ίδιος ο φόβος. «Ο φόβος έχει πολλά πρόσωπα. Γι’ αυτό, θα πρέπει να μετατρέψουμε το φόβο μας σε κινητοποίηση. Να μετατρέψουμε το φόβο σε συμπόνια. Η συμπόνια με βοηθάει να συμμαχήσω πρώτα από όλα με τον ίδιο μου τον εαυτό. Την επόμενη φορά που θα φοβηθώ, να αποφασίσω απλά να με “δω” με συμπόνια και να με φροντίσω. Να θυμάμαι πως οι φόβοι μας κάτι άλλο εξυπηρετούν και πολύ λίγες φορές το τώρα. Δεν ανήκουν στο παρόν παρά μόνο στο μέλλον και στο παρελθόν, δεν ανήκουν σε κάτι που συμβαίνει πραγματικά παρά μόνο σε κάτι που είναι στη φαντασία μας (Δεν κάνω εξετάσεις γιατί φοβάμαι μην μου βρουν κάτι…). Αν αποφασίσω να ζω με λιγότερο ή και με καθόλου φόβο, τότε σίγουρα και μοιραία θα ζω καλύτερα, γιατί θα ζω στο εδώ και τώρα, που στην περίπτωση της υγείας μου έχω απλά να τη προσέχω χωρίς να φοβάμαι» προσθέτει η κ. Πάρτσια.
Αναφερόμενη στους ανασταλτικούς παράγοντες πρόληψης, επισημαίνει πως δεν μπορούμε αν αλλάξουμε παράγοντες όπως το DNA μας ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να έχει ήδη επηρεάσει την υγεία μας, μπορούμε όμως να αλλάξουμε τη στάση μας απέναντι στα θέματα υγείας και τη στάση μας απέναντι στην αξία της ζωής, βάζοντας την πρόληψη στη ζωή μας.
