Γράφει η Άννα Τσιναβάλου
Επιστημονική σύμβουλος
(B.A. Ψυχολογίας)
Σε προηγούμενο άρθρο αναφερθήκαμε στα συναισθήματα που μπορεί να νιώσετε μετά τη διάγνωση. Τώρα θα δώσουμε κάποιες μικρές συμβουλές που θα μπορέσουν να σας βοηθήσουν να ξεπεράσετε το κάθε στάδιο πιο εύκολα. Είναι απλά βήματα, όμως αρκετά σημαντικά για να μπορέσετε να προχωρήσετε και να ανακτήσετε όλη την ψυχική σας δύναμη, που είναι πολύ σημαντική για την περίοδο που έχετε να διανύσετε.
Όλοι οι γονείς που έρχονται ξαφνικά αντιμέτωποι με αυτή την ασθένεια νιώθουν ευάλωτοι και αδύναμοι να αντεπεξέλθουν. Τα πρώτα έντονα συναισθήματα που νιώθουν είναι: σοκ, δυσπιστία, φόβος, ενοχή, στεναχώρια, θυμός. Πολλές φορές είναι τόσο έντονα που ο γονέας νιώθει ανήμπορος να βγει από αυτόν τον φαύλο κύκλο και έτσι η πίεση γίνεται ακόμα μεγαλύτερη.
Υπάρχουν μερικοί απλοί τρόποι για να σας διευκολύνουν να ξεπεράσετε πιο εύκολα το κάθε στάδιο, ώστε να μπορέσετε να αντιμετωπίσετε την περίοδο που έχετε μπροστά σας. Το πιο σημαντικό από όλα είναι να μην κατευνάσετε τα συναισθήματα σας. Κανένα συναίσθημα που θα νιώσετε δεν θεωρείται «λάθος» ή «υπερβολικό» στη συγκεκριμένη περίπτωση. Όσο έντονα και να είναι, πρέπει να τα αφήσετε να ξεσπάσουν, ώστε ο οργανισμός να μπορέσει να διαχειριστεί τις νέες καταστάσεις που έχει να αντιμετωπίσει. Οι τρόποι αντιμετώπισης είναι οι εξής:
Σοκ
• Πρέπει να κατανοήσετε ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό να νιώθετε σοκαρισμένοι μετά τη διάγνωση
• Αναζητείστε υποστήριξη από το οικογενειακό σας περιβάλλον και τους κοντινούς σας ανθρώπους
• Μιλήστε για τα συναισθήματα σας με τους ειδικούς
• Ζητείστε από έναν δικό σας άνθρωπο να σας συνοδεύσει σε ραντεβού με τον γιατρό
• Ζητείστε από τον γιατρό να σας επαναλάβει και να σας εξηγήσει οτιδήποτε δεν έχετε καταλάβει
• Να θυμάστε πως όσο περνάει ο καιρός θα περνάει και το σοκ που νιώθετε
Δυσπιστία και άρνηση
Μόλις γίνει η διάγνωση οι γονείς τείνουν να μην μπορούν να το δεχτούν. Βλέποντας το παιδί τους να μην μοιάζει άρρωστο, αρχίζουν να αμφισβητούν τους γιατρούς αλλά και τα αποτελέσματα των εξετάσεων.
• Να ζητάτε απαντήσεις για κάθε απορία που έχετε, για να μειώσετε τις αμφιβολίες σας
• Συζητήστε με κέντρα αντιμετώπισης και συγκεντρώστε περισσότερες πληροφορίες για τη διάγνωση και τη θεραπεία
• Εξετάστε τη φήμη και τα προσόντα του προσωπικού
• Ζητήστε και μια δεύτερη γνώμη
Φόβος και άγχος
Είναι απόλυτα φυσιολογικό να νιώσετε φόβο και άγχος όταν αντιμετωπίζετε καταστάσεις που δεν σας είναι οικείες. Οι γονείς νιώθουν πως χάνουν τον ρόλο του προστάτη και πλέον δεν ξέρουν πώς θα μπορέσουν να προστατέψουν το παιδί, καθώς νιώθουν πως το μέλλον είναι αβέβαιο.
• Πάρτε ακριβείς πληροφορίες
• Εμπιστευτείτε το προσωπικό και τους γιατρούς
• Μιλήστε ανοιχτά για τους φόβους και τα άγχη σας με τους ειδικούς
• Μάθετε και χρησιμοποιήστε τρόπους για να μειώσετε το άγχος (τεχνικές αναπνοών)
• Αποκτήστε τον έλεγχο των καθημερινών αποφάσεων
• Δεχτείτε ότι κάποια πράγματα δεν μπορείτε να τα ελέγξετε
• Κάντε ότι σας δίνει δύναμη και ηρεμία (γιόγκα, ψώνια, ακόμη και ένα χαλαρωτικό ντους)
Ενοχή
Το συναίσθημα της ενοχής είναι και αυτό αρκετά έντονο, μόλις οι γονείς αποδεχτούν ότι το παιδί πάσχει από καρκίνο. Το μυαλό κάθε γονέα κατακλύζεται από σκέψεις όπως «τι θα μπορούσα να είχα κάνει για να το αποτρέψω;», «μήπως πληρώνω κάποια παλιά μου λάθη;» ή ακόμα «μήπως φταίνε τα γονίδια μου;».
• Μοιραστείτε με τους ειδικούς το αίσθημα της ενοχής
• Ενημερωθείτε για τις αιτίες του παιδικού καρκίνου
• Κάντε αλλαγές στο σπίτι, ώστε να γίνει ένα πιο υγιές περιβάλλον
• Αποδεχτείτε ότι μπορεί και να μην μάθετε ποτέ τον λόγο που το παιδί σας έχει καρκίνο
• Αντιληφθείτε ότι και να μάθετε τον λόγο δεν θα αλλάξει το γεγονός ότι το πρόβλημα υπάρχει
Στεναχώρια και κατάθλιψη
Τα όνειρα των γονιών να έχει το παιδί τους μια υγιή ζωή αλλάζουν, μόλις έρχονται αντιμέτωποι με τον καρκίνο. Στεναχωριούνται για το μέλλον του παιδιού τους που μοιάζει αβέβαιο και καταθλίβονται σκεπτόμενοι τον δρόμο της θεραπείας που έχουν να διανύσουν.
• Εκφράστε τα συναισθήματα σας, κλάψτε, μιλήστε
• Ζητείστε ψυχολογική υποστήριξη και βοήθεια από την οικογένεια σας και από ειδικούς
• Φροντίστε τον εαυτό σας: να τρώτε σωστά, ξεκουραστείτε
• Μην αμελήσετε τις ανάγκες σας
Θυμός
Οι γονείς θυμώνουν επειδή κάτι τόσο σκληρό μπορεί να απειλεί τη ζωή ενός αθώου παιδιού και νιώθουν αδικημένοι. Ο θυμός συνήθως διοχετεύεται στους γιατρούς, στο «σύστημα» ή ακόμα στρέφεται και εναντίον του ίδιου του ζευγαριού.
• Ο θυμός είναι φυσιολογική αντίδραση
• Ψάξτε τη ρίζα του θυμού σε κάθε πρόβλημα
• Βρείτε λύσεις, όταν υπάρξει σημαντικός λόγος που είστε θυμωμένοι
• Η άσκηση μπορεί να σας βοηθήσει να απελευθερωθείτε από τον θυμό
• Βρείτε έναν προσωπικό χώρο μόνοι σας για να εξωτερικεύσετε τον θυμό σας, φωνάξτε, κλάψτε για να φύγει η ένταση
• Συζητήστε με άλλους γονείς που έχουν περάσει την ίδια κατάσταση με εσάς
Όλοι νιώθουμε ότι βρισκόμαστε σε αδιέξοδα όποτε περνάμε μια κατάσταση άγνωστη σε εμάς. Το σημαντικό είναι να θυμάστε πως πρέπει να μιλάτε και να μην κρατάτε κάθε τι που σας προβληματίζει μέσα σας, ακόμα και αν σας φαίνεται μικρό και ασήμαντο. Μην ξεχνάτε πως «Μέσα από κάθε δυσκολία που αντιμετωπίζουμε βγαίνουμε πιο δυνατοί και σοφοί»…
