Ο καρκίνος για πολλούς είναι πλέον μια χρόνια νόσος, καθώς χάρη στις νέες θεραπείες αυξάνεται η μακροχρόνια επιβίωση των καρκινοπαθών. Παράλληλα, όμως, αυξάνεται και ο αριθμός των επιβιούντων με καρκίνο.
Σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα, στις ΗΠΑ ενώ πριν από 10 χρόνια ο αριθμός των επιβιούντων καρκινοπαθών ήταν μόνο 3 εκατομμύρια, σήμερα έχει φτάσει στα 13,7 εκατομμύρια, δηλαδή είναι περισσότεροι από τον πληθυσμό του Λος Άντζελες, ενώ οι περισσότερες υποτροπές σημειώνονται 5 χρόνια μετά τη θεραπεία, αλλά ο κίνδυνος μπορεί να υπάρχει και ύστερα από 20 ή περισσότερα χρόνια.
Αλλά και στην Αγγλία παρατηρείται αύξηση του αριθμού των επιβιούντων καρκινοπαθών κατά 3,2% ετησίως και σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο αριθμός τους από 1,77 εκατομμύρια που ήταν το 2010 το 2030 θα ξεπεράσει στα 3,33 εκατομμύρια.
Τα παραπάνω επισήμανε ο παθολόγος-ογκολόγος, διευθυντής Παθολογικής-Ογκολογικής Κλινικής στο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο «Άγιος Σάββας», Χρήστος Πανόπουλος, σε διάλεξη που έδωσε στη διάρκεια του Ελληνικού Συνεδρίου Υποστηρικτικής Αγωγής στην Ογκολογία, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη.
«Με την εξέλιξη των θεραπειών υπάρχει μία πάρα πολύ μεγάλη αύξηση της μακροχρόνιας επιβίωσης, αλλά και σημαντική αύξηση του αριθμού των επιβιούντων καρκινοπαθών. Να διευκρινίσουμε ότι, όταν λέμε επιβιούντες, εννοούμε όλους τους καρκινοπαθείς που ζουν από τη στιγμή της διάγνωσης μέχρι το τέλος της ζωής τους και όχι μόνο αυτούς που έχουν ολοκληρώσει τη θεραπεία τους και ζουν μακροχρόνια. Οι μακροχρόνια επιβιούντες, αυτοί δηλαδή που έχουν υπερβεί την πενταετία ή δεκαετία, επίσης αυξάνονται συνεχώς. Το 60% των επιζώντων είναι άνω των 65 ετών, το 66% των ενηλίκων καρκινοπαθών ζουν και ύστερα από πέντε χρόνια και η δεκαετής επιβίωση των παιδιών με καρκίνο είναι 75%. Να σκεφτούμε π.χ., τα επιτεύγματα που έχουν γίνει στον καρκίνο του μαστού, του προστάτη και σε άλλους καρκίνους που μέχρι πριν από λίγα χρόνια δεν θεραπεύονταν. Για παράδειγμα, ο καρκίνος του νεφρού, για τον οποίο δεν είχαμε φάρμακα, σήμερα έχει αρκετά καλές επιβιώσεις, το μεταστατικό μελάνωμα, ακόμη και λιγότερο συχνοί όγκοι παρουσιάζουν κάποια πρόοδο στη συνολική επιβίωση και αυτό αυξάνει σημαντικά τον αριθμό των επιβιούντων. Ο καρκίνος για πολλούς είναι πλέον χρόνια νόσος» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Πανόπουλος.
Τα «σημάδια» της θεραπείας
Ο καρκίνος και η θεραπεία του θα αφήσουν τα σημάδια τους στην υγεία των καρκινοπαθών. Η χρόνια κόπωση, η αλλαγή του σώματος, η αναιμία, ο πόνος είναι τα διάφορα συμπτώματα που αφορούν τόσο τον καρκίνο όσο και τη θεραπεία του.
«Οι ασθενείς αυτοί θα παρουσιάσουν φυσικά/ιατρικά προβλήματα, όπως οι δεύτεροι καρκίνοι, η καρδιακή δυσλειτουργία, ο πόνος, το λεμφοίδημα ή σεξουαλικά προβλήματα. Επίσης, η κόπωση είναι το συχνότερο και ενοχλητικότερο σύμπτωμα που έχουν το 70% έως και το 100% των καρκινοπαθών. Θα παρουσιάζουν ακόμη ψυχολογικά προβλήματα, όπως άγχος, κατάθλιψη, ανασφάλεια, κοινωνικά προβλήματα, όπως αλλαγές στις διαπροσωπικές σχέσεις, απώλεια εργασίας και υπαρξιακά και πνευματικά προβλήματα, που αφορούν το νόημα και την εκτίμηση της ζωής» προσθέτει ο κ. Πανόπουλος.
Παράλληλα, επισημαίνει ότι οι ασθενείς αυτοί χρειάζονται συνεχή παρακολούθηση, όχι υπερβολικό άγχος και άσκοπες εξετάσεις, αλλά λελογισμένες εξετάσεις και τεκμηριωμένους ελέγχους. «Η παρακολούθηση θα πρέπει να είναι διαχρονική για να μπορέσει να αντιμετωπιστεί όλο των φάσμα των προβλημάτων. Η υποστηρικτική αγωγή μπορεί να αυξήσει τη ζωή όσο σχεδόν και η χημειοθεραπεία. Η αλλαγή τρόπου ζωής, με τη δίαιτα, την άσκηση, τη μείωση του σωματικού βάρους και τη διακοπή του καπνίσματος, μπορεί να είναι πολύ σημαντική για την επιβίωση. Υπάρχουν μελέτες που έδειξαν ότι η υγιεινή ζωή, η άσκηση και η μείωση του σωματικού βάρους μειώνουν τον κίνδυνο θανάτου. Στις περιπτώσεις καρκίνου του μαστού, οι επικουρικές θεραπείες μειώνουν τον κίνδυνο θανάτου κατά 25-40%. Η διατήρηση χαμηλού σωματικού βάρους μειώνει τον κίνδυνο κατά περίπου 40%, ενώ η μέτρια άσκηση μειώνει τον κίνδυνο κατά περίπου 40-50%» προσθέτει και παράλληλα συνιστά στους καρκινοπαθείς να συνεχίζουν να ζουν την καθημερινή τους ζωή και να εργάζονται.
Ο καρκίνος δεν είναι ταμπού
«Η εργασία είναι πάρα πολύ σημαντική για τον καρκινοπαθή γιατί δεν τον βάζει στο περιθώριο της ζωής και της κοινωνίας. Οι καρκινοπαθείς πρέπει να μην αλλάξουν το κοινωνικό τους στάτους, να μην θεωρούν τον καρκίνο ταμπού και να μιλούν για την αρρώστιά τους και μεταξύ τους και με όλους τους ανθρώπους, οι οποίοι θα πρέπει επιτέλους να αποδεχτούν και στην Ελλάδα ότι ο καρκίνος είναι μια λέξη, δεν είναι καταδίκη. Πρέπει να κατανοήσουν ότι, σήμερα, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των καρκίνων θεραπεύεται στα πρώιμα κυρίως στάδια, αλλά και οι άλλοι καρκίνοι που είναι προχωρημένοι μπορούν να πάνε καλύτερα, γιατί συνεχώς κυκλοφορούν καινούργια φάρμακα, τα οποία μας βοηθούν πάρα πολύ να αντιμετωπίσουμε την αρρώστια» καταλήγει ο κ. Πανόπουλος.
