Με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Ενημέρωσης για την Αντιμικροβιακή Αντοχή (18-24 Νοεμβρίου) και την Παγκόσμια Εβδομάδα Ενημέρωσης για τα Αντιβιοτικά, η Ένωση Ασθενών Ελλάδας τονίζει την επείγουσα ανάγκη ευαισθητοποίησης, δράσης και συνεργασίας για την αντιμετώπιση μιας από τις μεγαλύτερες απειλές στη δημόσια υγεία παγκοσμίως.
Η αντιμικροβιακή αντοχή, δηλαδή η ικανότητα των μικροβίων να επιβιώνουν και να πολλαπλασιάζονται παρά τη χρήση φαρμάκων που στοχεύουν στην εξάλειψή τους, αποτελεί μια σιωπηλή πανδημία. Η υπερκατανάλωση και η λανθασμένη χρήση των αντιβιοτικών επιταχύνουν αυτή τη διαδικασία, με αποτέλεσμα την εμφάνιση “σούπερ μικροβίων”, που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν με τα υπάρχοντα φάρμακα.
Η χώρα μας παρά τα όποια μέτρα έχουν ληφθεί συνεχίζει να είναι πρώτη στην υπερκατανάλωση αντιβιοτικών αλλά και στις νοσοκομειακές λοιμώξεις. Το 2020 στην Ελλάδα καταγράφηκαν 2000 θάνατοι από πολυανθεκτικά μικρόβια σε πληθυσμό 10 περίπου εκατομμυρίων, ενώ στη Σουηδία που έχει τον ίδιο πληθυσμό με την Ελλάδα καταγράφηκαν 300 θάνατοι από πολυανθεκτικά μικρόβια.
Στρογγυλή Τράπεζα με την Υποστήριξη της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας
Στις 26 Νοεμβρίου η Ένωση Ασθενών Ελλάδος συμμετείχε δια εκπροσώπων της σε συνέδριο που διοργάνωσε στην Αθήνα η Boussias Events για τη Μικροβιακή Αντοχή με τίτλο: «Συντονιζόμαστε ενάντια στη Μικροβιακή Αντοχή: Περνώντας από τις Διαπιστώσεις στη Δράση». Στο συνέδριο συμμετείχε με εισαγωγική ομιλία το Μέλος του ΔΣ της ΕΝ.ΑΣ.ΕΛ. και Πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών και Σπανίων Παθήσεων Νομού Έβρου “Μαζί για Ζωή” κα. Εύη Ορφανού, η οποία τόνισε ρητά: “είναι σαφές ότι η αντιμετώπιση της αντιμικροβιακής αντοχής δεν μπορεί να γίνει από έναν μόνο τομέα ή φορέα. Χρειάζεται συντονισμένη προσπάθεια, κοινή δράση και συνεργασία από όλους τους εμπλεκόμενους. Στην Ένωση Ασθενών Ελλάδας, αναγνωρίζουμε τη σημασία της ενεργής συμμετοχής των ασθενών, καθώς είναι η κατανόηση και η υπευθυνότητα τους που μπορεί να οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα”. Κλείνοντας, κάλεσε όλους τους φορείς να συνεργαστούν για την ενίσχυση της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης γύρω από το θέμα της αντιμικροβιακής αντοχής. “Η δράση μας σήμερα θα καθορίσει την υγεία των αυριανών γενεών” ανέφερε χαρακτηριστικά. Στο πλαίσιο του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα στρογγυλή τράπεζα με την υποστήριξη της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας με θέμα: «Ο ρόλος των Συλλόγων Ασθενών στην Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση για την Αντιμικροβιακή Αντοχή». Η συζήτηση είχε ως στόχο να φέρει στο προσκήνιο την ανάγκη για καλύτερη πληροφόρηση του κοινού σχετικά με το φαινόμενο της μικροβιακής αντοχής και τις σοβαρές συνέπειές του αλλά κυρίως να τονίσει το σημαντικό ρόλο των συλλόγων ασθενών στην ενεργοποίηση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με το φαινόμενο.
Η συντονίστρια της τράπεζας, κα. Μένια Κουκουγιάννη, εκπρόσωπος της ΕΝ.ΑΣ.ΕΛ. και Συνιδρύτρια της ΑμΚΕ ΚΑΡΚΙΝΑΚΙ, υπογράμμισε τη σημασία της ενημέρωσης σε επίπεδο κοινότητας, τονίζοντας ότι «η μικροβιακή αντοχή είναι κάτι που μας αφορά όλους, και οι ασθενείς πρέπει να έχουν φωνή σε αυτή τη διαδικασία». Ανέφερε δε, ότι για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η μικροβιακή αντοχή, δεν αρκεί μόνο η ευαισθητοποίηση, η ενημέρωση, η εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και η τήρηση των υγειονομικών κανόνων. Απαιτείται αλλαγή πολιτικών, που να επικεντρώνονται στον ασθενή. Η ενεργοποίηση των ασθενών και των πολιτών είναι απαραίτητη για την θεμελίωση μιας δυναμικής φωνής που θα συνεργαστεί με την πολιτική ηγεσία σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Στη διάρκεια της συζήτησης, παρουσιάστηκαν τρεις βιωματικές ιστορίες από τον κ. Θάνο Πλεύρη, δικηγόρο, βουλευτή Α’ Αθηνών και κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας, την κα. Αρετή Ηλία, Φαρμακοποιό, και την κα. Δήμητρα Γιανκούλα, Νοσηλεύτρια Επιτήρησης Λοιμώξεων του προγράμματος GRIPP-SNF, καθώς ήρθαν στο παρελθόν αντιμέτωποι με την απειλή της μικροβιακής αντοχής. Η κ.α Γιανκούλα, τόνισε ότι πίσω από τους αριθμούς, βρίσκονται υπαρκτά πρόσωπα, που οι ιστορίες τους πρέπει να ακουστούν. Η μικροβιακή αντοχή είναι αόρατη, όχι όμως οι ασθενείς. Οφείλουμε να εστιάσουμε σε τρεις βασικούς άξονες: Α) στην πρόληψη της διασποράς των ανθεκτικών σε αντιβιοτικά παθογόνα με απλά αλλά βασικά μέτρα, όπως η υγιεινή των χεριών, η καθαριότητα και η απολύμανση του περιβάλλοντος και του εξοπλισμού, Β) στην ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών και την προστασία των προωθημένων αντιβιοτικών και Γ) στην παραγωγή νέων αντιβιοτικών για την θεραπεία πολυανθεκτικών παθογόνων.
Όπως επισημάνθηκε, τα ελληνικά νοσοκομεία παρουσιάζουν σημαντικά κενά στη συντήρηση των βασικών κανόνων υγιεινής, κάτι που εντείνει την εμφάνιση λοιμώξεων και μικροβιακής αντοχής. Η συνεχής εκπαίδευση του νοσοκομειακού προσωπικού και η αυστηρή επιτήρηση των μέτρων υγιεινής, όπως το πρόγραμμα GRIPP, μπορούν να αποφέρουν σημαντικά θετικά αποτελέσματα.
Επιπλέον, ο κίνδυνος της αλόγιστης συνταγογράφησης αντιβιοτικών, κυρίως σε ανήλικα παιδιά, καταγράφηκε ως ένα από τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα. Η έλλειψη εποπτείας στη συνταγογράφηση και η ελλιπής ενημέρωση του κοινού εντείνουν το πρόβλημα, καθιστώντας επιτακτική τη δημιουργία μιας διεπιστημονικής ομάδας για την εκπαίδευση και την ενημέρωση των ασθενών. Αντίστοιχα, οι ειδικοί τόνισαν ότι η αυστηρή επιτήρηση και η δημοσιοποίηση των δεδομένων για την τήρηση των κανόνων υγιεινής στις κλινικές, αλλά και η εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας, είναι κρίσιμες για την επίτευξη μιας πιο αποτελεσματικής αντιμετώπισης των λοιμώξεων και της μικροβιακής αντοχής στην Ελλάδα.
Η εκπαίδευση, η συνεργασία και η ευαισθητοποίηση παραμένουν το κλειδί για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσιμης πρόκλησης.
Μήνυμα της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας
Ως οργανισμός που εκπροσωπεί τη φωνή των ασθενών, η Ένωση Ασθενών Ελλάδας καλεί την Πολιτεία να αναλάβει δράση και να εντείνει τις προσπάθειες εφαρμογής Εθνικού Σχεδίου Δράσης για το θέμα της Αντιμικροβιακής Αντοχής.
Αυτή η εβδομάδα δεν είναι απλώς μια υπενθύμιση του κινδύνου της αντιμικροβιακής αντοχής, αλλά και ένα κάλεσμα για δράση. Είμαστε όλοι μέρος της λύσης. Οι ασθενείς, οι επαγγελματίες υγείας, οι κυβερνήσεις και η κοινωνία στο σύνολό της πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να διατηρήσουμε τα αντιβιοτικά αποτελεσματικά και να προστατεύσουμε τις επόμενες γενιές. Στο πλαίσιο αυτό χρειάζεται άμεσα -και σε συνεργασία με το Υπουργείο και τους αρμόδιους φορείς- να προχωρήσουμε σε δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, ενώ ιδιαίτερης σημασίας κρίνεται και η εκπαίδευση του πληθυσμού και των επαγγελματιών υγείας στην τήρηση των κανόνων υγιεινής.
Καλούμε την Πολιτεία να συνεργαστεί με την Ένωση Ασθενών Ελλάδας για την διενέργεια ευρείας καμπάνιας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του πληθυσμού.
Ενθαρρύνουμε τα μέλη μας να γίνουν συμμέτοχοι στη λύση, συμβάλλοντας στην προσπάθεια πρόληψης και σωστής διαχείρισης των λοιμώξεων και να ακολουθούν τις οδηγίες των επαγγελματιών υγείας για τη χρήση των αντιβιοτικών, τονίζοντας ότι η λήψη τους πρέπει να γίνεται μόνο με ιατρική συνταγή.
