γράφει η Χριστίνα Μητσοπούλου, Ψυχολόγος/Προσωποκεντρική Ψυχοθεραπεύτρια, B.Sc. Psychology, European Certificate of Psychotherapy, Solution Focused Coaching
Οι άνθρωποι από την φύση μας δεν είμαστε φτιαγμένοι να ζούμε σε εγκλεισμό άρα βιώνουμε μια ιδιαίτερη δοκιμασία κόντρα στην ίδια μας τη φύση.
Θα πρέπει πρώτα-πρώτα να κατανοήσουμε τις προκλήσεις που κρύβει το «ΜΕΝΟΥΜΕ ΣΠΙΤΙ» για 2η φορά.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου θα μάθουμε πολλά και αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Θα μάθουμε να είμαστε πιο ανθεκτικοί, πιο προσεκτικοί αλλά και πως μπορούμε να χρειαζόμαστε λιγότερα στην καθημερινότητα. Σε κάποιους από μας δίνετε για 2η φορά αυτό το πολύτιμο δώρο που λέγεται «χρόνος», που μπορούμε να το αφιερώσουμε στον εαυτό μας και στα πρόσωπα που αγαπάμε. Υπάρχουν όμως και άλλοι που με αυτό το δώρο θα νιώθουν να ζορίζονται. Είναι εντάξει αν απολαμβάνεις τον χρόνο σου χωρίς δουλειά, είναι εντάξει κι αν έχεις πανικοβληθεί επειδή έχασες την δουλειά σου. Είναι εντάξει αν το διασκεδάζεις και κάνεις καθαριότητα στο σπίτι σου, είναι εντάξει αν δεν μπορείς να σηκωθείς από τον καναπέ και θες να ουρλιάξεις. Μπορεί να είσαι κάπου ενδιάμεσα σε αυτά, είναι και αυτό εντάξει. Κάποιοι είμαστε μαθημένοι σε αλλαγές και στα δύσκολα, έχουμε αυτό που λένε προσαρμοστικότητα ή ανθεκτικότητα. Το να μην έχουμε αυτές τις δεξιότητες όμως δεν μας κάνει αποτυχημένους. Ας καταλάβουμε όλοι ότι οι εμπειρίες του καθενός μας θα διαφέρουν και θα είναι εξίσου βάσιμες και σημαντικές.
Η κατάσταση αυτή που βιώνουμε από μόνη της εμπεριέχει και την απώλεια και η διαδικασία αυτή έχει στάδια κοινά για όλους, ανεξάρτητα από την μόρφωση, το κοινωνικό επίπεδο και το πολιτισμικό υπόβαθρο του καθενός. Εδώ μιλάμε για την απώλεια μιας διαφορετικής καθημερινότητας αλλά και οτιδήποτε αισθάνεται ο καθένας πως χάνει με αυτόν τον εγκλεισμό.
Μην ξεχνάμε ποτέ: Ο καθένας πενθεί για μια απώλεια και θλίβεται με διαφορετικό τρόπο. Μερικοί άνθρωποι εξωτερικεύουν εύκολα τα συναισθήματά τους, ενώ άλλοι θα το περάσουν πιο εσωτερικά και μπορεί να μην τους δείτε καν να κλαίνε. Θα πρέπει να προσπαθήσετε να μην κρίνετε το πώς ένα άτομο βιώνει την απώλεια, καθώς για τον καθένα είναι ένα ιδιωτικό και διαφορετικό συναίσθημα.
Χρειάζεται να δώσουμε στον εαυτό μας χρόνο να βιώσει όλα τα συναισθήματα της απώλειας. Θα νιώσουμε άρνηση, θυμό, θλίψη και θα φτάσουμε στην αποδοχή. Τότε θα είμαστε σε θέση να σκεφτούμε καθαρά τι μπορούμε να κάνουμε πρώτα για εμάς και μετά για τους άλλους.
Μερικές χρήσιμες συμβουλές:
Για την ενημέρωσή σας επιλέξτε το πολύ δυο έγκυρες πηγές πληροφόρησης (κάποιο δελτίο ειδήσεων ή μια ενημερωτική εκπομπή που αγαπάτε, ραδιόφωνο ή κάποια ιστοσελίδα) μια-δυο φορές την ημέρα. Σκοπός είναι να παρέχεται ενημέρωση και όχι να αυξάνεται η σύγχυση του ατόμου.
Προσπαθήστε να απασχολήσετε δημιουργικά το μυαλό σας, κάνοντας εκκαθάριση, τακτοποίηση ή ακόμα και λίγη γυμναστική για να χαλαρώσετε και να παραμείνετε σε φόρμα.
Το κάθομαι σπίτι δεν πρέπει να μας δημιουργεί ενοχές, επειδή ξαφνικά βρεθήκαμε χωρίς να παράγουμε έργο, χωρίς να έχουμε τις δραστηριότητες που ξέραμε. Συνεπώς είναι βοηθητικό να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε έναν υγιεινό τρόπου ζωής.
Με τον όρο «υγιεινός τρόπος ζωής» αναφερόμαστε στο τρίπτυχο διατροφή, άσκηση και ύπνος. Αντιλαμβάνομαι πόσο δύσκολο μπορεί να είναι το στοιχείο της διατροφής αφού γνωρίζουμε ότι σε συνθήκες περιορισμού υπάρχει ο κίνδυνος το άτομο να παραιτηθεί από οποιαδήποτε προσπάθεια να διατηρήσει τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες που είχε / αν είχε. Η διατροφή όμως είναι σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την ψυχική μας υγεία. Παρατεταμένη κατανάλωση έτοιμων, συσκευασμένων τροφών, μεγάλης ποσότητας ζάχαρης και καφεΐνης καθώς και τροφών με υψηλή θερμιδική και χαμηλή θρεπτική αξία (π.χ. έτοιμο φαγητό που παραδίδεται στο σπίτι), κατάχρηση σε αλκοόλ…κλπ δεν βοηθούν την ψυχική υγεία του ατόμου κυρίως όταν αποτελούν το βασικό ημερήσιο διαιτολόγιο.
Στην δεδομένη συγκυρία το «δεν παράγω έργο» συχνά με ωθεί στην υπερκατανάλωση τροφής……αυτό που λέμε τρώω συναισθηματικά. Το συναισθηματικό φαγητό αφορά μια κατάσταση κατά την οποία ενώ το άτομο έχει καλύψει τις διατροφικές του ανάγκες, παρόλα αυτά συνεχίζει να επιθυμεί την περαιτέρω κατανάλωση τροφής, με σκοπό την κάλυψη κάποιου θετικού η αρνητικού συναισθήματος. Το άγχος επηρεάζει την ποιότητα της διατροφής, μέσω της εφαρμογής ανθυγιεινών διατροφικών μοτίβων, κάτι που συχνά ενισχύει ακόμη περισσότερο το άγχος. Εκεί χρειάζεται λιγότερη κριτική προς τον εαυτό μας και περισσότερη περιέργεια και τρυφερότητα. Μπορώ να βιώσω τα διατροφικά “λάθη” μου σαν στοιχεία από τα οποία θα αντλήσω χρήσιμες πληροφορίες για μένα.
Η άσκηση ξέρουμε ότι μειώνει τα επίπεδα του στρες και δημιουργεί ένα συναίσθημα ευεξίας στο άτομο. Η άσκηση στον περιορισμό μπορεί να είναι από ένα αυτοσχέδιο πρόγραμμα γυμναστικής μέχρι ένα απλό περπάτημα ή διατάσεις. Εκμεταλλευτείτε τον αριθμό 6…βγείτε για να περπατήσετε. Προτιμήστε τις πρωινές ή μεσημεριανές ώρες όπου θα αντλήσετε βιταμίνη D, βοηθάει πολύ στην ψυχολογία μας! Η «βιταμίνη του ήλιου», φημίζεται ιδιαίτερα για τα ευεργετικά αποτελέσματα που έχει στην υγεία των οστών, των μυών και το νευρικό σύστημα. Προηγούμενες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η συγκεκριμένη βιταμίνη μπορεί επίσης να μας προστατεύσει από το κρυολόγημα και τη γρίπη.
Ο ύπνος συμβάλλει σημαντικά στην καλή ψυχική και σωματική λειτουργία. Οι ειδικοί τονίζουν συχνά την αξία του σταθερού ωραρίου ύπνου ανεξάρτητα από αν το άτομο έχει την επόμενη μέρα συγκεκριμένες δραστηριότητες ή όχι. Φροντίστε να έχετε 7-8 ώρες ποιοτικού ύπνου την ημέρα.
*ποτέ άλλοτε ίσως να μην έχετε τη δυνατότητα μεσημεριανού ύπνου (εκτός από τις διακοπές)…..που είναι τόσο ευεργετικός. Τώρα είναι η ώρα. Απολαύστε τον δίχως ενοχές.
Μιλήστε για τα συναισθήματα σας, έχετε όλο το χρόνο να συζητήσετε με τον σύζυγο/σύντροφο/φίλο. Τώρα είναι η στιγμή μου μπορούμε να επικοινωνήσουμε σε πιο ανθρώπινο επίπεδο, τώρα που υπάρχει η επαφή και οι ρυθμοί είναι αργοί.
Το μοίρασμα των σκέψεων, της αγωνίας του πόνου, καθώς και η εκτόνωση μέσω της διασκέδασης και επαφής με τους άλλους, μετρίαζαν κατά πολύ το βάρος της κατάστασης.
Εάν έχετε έντονα συναισθήματα που δεν μπορείτε να διαχειριστείτε πχ έντονο άγχος ή κρίσεις πανικού τότε συστήνεται να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας (ψυχίατρο-ψυχολόγο-ψυχοθεραπευτή) για ψυχολογική στήριξη εξ αποστάσεως. Όσοι είσαστε ήδη σε μια θεραπευτική διαδικασία, μην παραλείπετε τις συνεδρίες σας. Ίσως τώρα είναι περισσότερο βοηθητικές από ποτέ.
