Γράφει ο Δημήτρης Κουτζαμάνης, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας και Συντονιστής της Ομάδα Γονέων του ΚΑΡΚΙΝΑΚΙ.
Η έξαρση του Covid – 19 έχει φέρει μεγάλες αλλαγές στις ζωές όλων μας. Η ζωή, όπως τη γνωρίζαμε, όπως τη βιώναμε, πλέον δεν υφίστανται. Καλούμαστε να προσαρμοστούμε άμεσα, σε μια νέα πραγματικότητα η οποία δεν θα περιλαμβάνει την καθημερινότητα, τη ρουτίνα και δυστυχώς σε κάποιες περιπτώσεις, ανθρώπους που μέχρι πρόσφατα ήταν κοντά μας. Η απώλεια και τα συναισθήματα που αυτή παράγει, η αβεβαιότητα και το άγχος έχουν σημαντική θέση πλέον στη ζωή μας και εμείς καλούμαστε να τα διαχειριστούμε με σύνεση.
Με πιο τρόπο μπορούμε να υποστηρίξουμε τον εαυτό μας τις δύσκολες τούτες ώρες;
• Σε ότι αφορά θέματα υγείας και προστασίας από τον ιό, οποιαδήποτε πηγή πέρα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το Υπουργείο Υγείας και το γιατρό μας, μπορεί να είναι από αναξιόπιστη έως επικίνδυνη. Δε είναι η κατάλληλη ώρα για πειραματισμούς και εικασίες. Καθώς oι πληροφορίες που λαμβάνουμε για την πορεία του ιού είναι πολλές και εξελίσσονται ραγδαία, επιλέγουμε μόνο αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης. Παράλληλα η υπερβολική έκθεση σε ειδήσεις γύρω από τον ιό, το μόνο που επιφέρουν είναι ένταση του άγχους. Ενημερωνόμαστε υπεύθυνα.
• Για να μπορέσουμε να υποστηρίξουμε ψυχολογικά τον εαυτό μας, χρειάζεται το σώμα μας να είναι σε καλή κατάσταση. Τα συναισθήματα, που η σημερινή κατάσταση παράγει, μπορεί να ενταθούν όταν το σώμα μας δεν είναι σε καλή φυσική κατάσταση. Φροντίζουμε λοιπόν να πίνουμε αρκετό νερό, να αποφεύγουμε τις υπερβολές σε αλκοόλ και κάπνισμα, να γυμναζόμαστε καθημερινά, έστω και στον περιορισμένο χώρο του σπιτιού μας και να τρώμε υγιεινά. Καθώς οι επιλογές για δραστηριότητες είναι περιορισμένες, υγιεινές επιλογές διατροφής μπορούν να μας κρατήσουν σε καλή φυσική κατάσταση. Παράλληλα οι επαρκείς ώρες ύπνου δυναμώνουν το ανοσοποιητικό μας.
• Περνάμε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά μας. Μπορούμε να συνδεθούμε μέσα από το παιχνίδι, την άσκηση, το μαγείρεμα, μια ταινία, ένα βιβλίο, μουσικές επιλογές. Μπορούμε να τα διδάξουμε τεχνικές χαλάρωσης, διαλογισμού και αν ακολουθούμε ένα πνευματικό μονοπάτι, να προσευχηθούμε μαζί τους. Τους εξηγούμε με λόγια κατάλληλα για την ηλικία τους τι συμβαίνει, χωρίς να τα πανικοβάλλουμε και ότι διαβεβαιώνοντας τα ότι τηρώντας τις προφυλάξεις είναι ασφαλή. Προσοχή, δεν στοχοποιούμε ανθρώπους, φυλές ή ηλικιακές ομάδες. Μιλάμε με σύνεση και ψυχραιμία. Παράλληλα, ο περιορισμός στο σπίτι δεν συνεπάγεται με κατάργηση των ορίων. Είναι σημαντικό τη στιγμή αυτή να υπάρχουν σημεία αναφοράς της κανονικότητας. Καθώς ο περιορισμός στο σπίτι, η απομάκρυνση από φίλους και αγαπημένες δραστηριότητες πιθανόν θα φέρει εντάσεις και εκνευρισμό, φροντίζουμε να διατηρούμε τη ψυχραιμία μας και να μην παίρνουμε τα πράγματα προσωπικά. Διδάσκουμε με τον τρόπο αυτό τα παιδιά μας πώς να διαχειρίζονται τις κρίσεις.
• Περνάμε ποιοτικό χρόνο με τον/την σύντροφο μας. Είναι η κατάλληλη στιγμή να αδράξουμε την ευκαιρία και να μετατρέψουμε την κρίση αυτή σε διαδικασία να ξαναγνωριστούμε. Μπορούμε, μέσα από διηγήσεις και φωτογραφίες, να ξαναθυμηθούμε την προσωπική μας ιστορία και κάνουμε σχέδια για το μέλλον.
• Αν παρ’ ελπίδα κάποιος από την οικογένεια μας νοσήσει, τηρούμε τους κανόνες ασφαλείας που οι ειδικοί προτείνουν. Δεν ενοχοποιούμε ούτε στιγματίζουμε τον άνθρωπο που νόσησε. Δεν ευθύνεται αυτός για την ασθένεια.
• Διατηρούμε, έστω και εξ’ αποστάσεως, επαφή με το υποστηρικτικό μας περιβάλλον. Η τεχνολογία προσφέρει πολλούς τρόπους για να υπηρετήσουν την ανάγκη μας αυτή.
• Απευθυνόμαστε σε ένα ειδικό της ψυχικής υγείας, αν διαπιστώσουμε ότι δυσκολευόμαστε να διαχειριστούμε την κατάσταση και ότι χρειαζόμαστε περαιτέρω βοήθεια.
Με σωστή πληροφόρηση, τις απαραίτητες προφυλάξεις και φροντίδα σώματος και ψυχής, οι δύσκολες μέρες θα περάσουν. Ονειρευόμαστε και κάνουμε σχέδια για το μέλλον. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι αυτό που συμβαίνει είναι μέρος της ζωής μας και όχι η ζωή μας ολόκληρη.