Γράφει ο Τρομπούκης Σωτήρης, Μαιευτήρας / Γυναικολόγος Εξειδικευμένος σε θέματα Διατήρησης Γονιμότητας, www.fertiprotect.gr
Περισσότερα από 5 εκατομμύρια παιδιά έχουν γεννηθεί παγκοσμίως με τη βοήθεια της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης. Το ερώτημα αν υπάρχει αρνητικός αντίκτυπος στη μακροχρόνια υγεία των παιδιών αυτών απασχολεί τους γονείς.
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Journal of Pediatrics, ερευνά, αν τα παιδιά γυναικών που ακολούθησαν θεραπείες Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης αιματολογικών κακοηθειών. Οι ερευνητές εξέτασαν τα ιατρικά δεδομένα, για όλα τα παιδιά που γεννήθηκαν στη Νορβηγία μεταξύ 1984 και 2011, μεταξύ των οποίων υπάρχουν και περίπου 25.800 στα οποία η σύλληψη έγινε ακολουθώντας κάποια από τις μεθόδους Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.
Η μελέτη δεν βρήκε καμία σημαντική αύξηση του συνολικού κινδύνου για τα παιδιά από Εξωσωματική Γονιμοποίηση. Ίσως ένα μεγαλύτερο ποσοστό εμφάνισης λευχαιμίας και λεμφώματος Hodgkin, αλλά το αποτέλεσμα δεν ήταν στατιστικά σημαντικό και αντιπροσωπεύει ένα μικρό αριθμό παιδιών.
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι που μπορεί να εξηγήσουν το παραπάνω αποτέλεσμα. Οι γυναίκες που ακολουθούν κάποια από τις μεθόδους Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, το κάνουν σε μεγαλύτερη ηλικία. Υπάρχουν πολλές μελέτες που καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά από γυναίκες προχωρημένης ηλικίας, έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης κακοήθους νόσου.
Η γενετική επίσης παίζει σημαντικό ρόλο. Το αίτιο της υπογονιμότητας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Στα αποτελέσματα της μελέτης παρατηρήθηκε ότι όταν υπήρχε δυσκολία στη σύλληψη, μετά από φυσιολογική επαφή, για διάστημα μεγαλύτερο του ενός έτους, τα παιδιά είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης οξείας μυελογενούς λευχαιμίας.
Τέλος έχουν γίνει μελέτες σχετικά με την ενεργοποίηση των γονιδίων σε έμβρυα προερχόμενα από Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή, με ανάμεικτα αποτελέσματα.
Συνολικά 25 μελέτες από 12 ανεπτυγμένες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία, το Ισραήλ και η Δανία, καταλήγουν ότι δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης αιματολογικής κακοήθειας, σε παιδιά που προέρχονται από Εξωσωματική Γονιμοποίηση.
Τα ευρήματα είναι καθησυχαστικά. Τα παιδιά που έχουν γεννηθεί μετά από Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή, έχουν την ίδια πιθανότητα εμφάνισης κακοήθους νόσου παιδικής ηλικίας, με εκείνα από φυσική σύλληψη. Τα ποσοστά εμφάνισης λευχαιμίας και λεμφώματος Hodgkin, ήταν ίδια και στις δύο ομάδες. Οι μελέτες παρέχουν διαβεβαιώσεις ότι δεν υπάρχει προφανής αρνητικός αντίκτυπος στην μακροπρόθεσμη υγεία των παιδιών αυτών.
Η ανάγκη για περαιτέρω έρευνα και μακροχρόνιες μελέτες, είναι προφανής και απαραίτητη, προκειμένου να αξιολογηθούν οι κίνδυνοι από τις τεχνικές Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και τα χρησιμοποιούμενα φαρμακευτικά πρωτόκολλα στους απογόνους. Δεν πρέπει όμως να αποθαρρύνουμε τα ζευγάρια επίδοξων γονέων, να ακολουθήσουν προγράμματα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης.
Δεν ισχυρίστηκε κανείς ότι η Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή δεν συνοδεύεται από ορισμένους κινδύνους. Υπάρχουν δημοσιεύσεις που αναφέρουν ελαφρώς αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης συγγενών ανωμαλιών, ειδικά σε εκείνους που ακολούθησαν την μέθοδο μικρογονιμοποίησης ICSI.
Ο μεγαλύτερος όμως κίνδυνος είναι το ποσοστό πολύδυμων κυήσεων. Αυτές σχετίζονται με επιπτώσεις στην υγεία, όπως ο πρόωρος τοκετός και η γέννηση παιδιών με χαμηλό βάρος. Αν η κύηση είναι μονήρης (ένα παιδί) και η σύλληψη έγινε με τη βοήθεια οιασδήποτε τεχνικής Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, τότε πραγματικά οι προοπτικές της είναι οι ίδιες με εκείνες της φυσιολογικής σύλληψης
Περισσότερες μελέτες είναι απαραίτητες και χρειάζεται να είμαστε πολύ προσεχτικοί στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων τους. Αυτό όμως που σίγουρα δεν χρειαζόμαστε είναι να πανικοβάλουμε τους γονείς.
Ας τους αφήσουμε να χαρούν την ευτυχία των παιδιών τους καθώς θα μεγαλώνουν.
