Ο καρκίνος του μαστού
O καρκίνος του μαστού είναι η πιο κοινή μορφή καρκίνου στις γυναίκες καθώς παγκοσμίως περισσότερες από 1, 6 εκ. γυναίκες διαγιγνώσκονται με την νόσο ετησίως. Στην Ευρώπη περισσότερες από 450.000 διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού και περίπου 140.000 χάνουν τη ζωή τους από τη νόσο σε ετήσια βάση.
Σύμφωνα με επιδημιολογικά στοιχεία που προκύπτουν από το πανελλήνιο αρχείο νεοπλασιών των παθολογοανατομικών εργαστηρίων για το 2011 η επίπτωση του καρκίνου του μαστού εκτιμάται στα 6.454 περιστατικά (στοιχεία από το 97-98% του συνόλου των εργαστηρίων). Το 27-28% των γυναικών αυτών είναι ηλικίας κάτω των 50 ετών ενώ το 45% των γυναικών που θα διαγνωσθούν με καρκίνο του μαστού θα προβούν σε μαστεκτομή.
Εφόσον ο καρκίνος του μαστού διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η πρόγνωση είναι πολύ καλή. Ωστόσο, και ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού αντιμετωπίζεται ικανοποιητικά και στην περίπτωση του HER2 θετικού μεταστατικού καρκίνου του μαστού η διάμεση επιβίωση μπορεί να ξεπεράσει τα πέντε έτη.
Ο HER2-θετικός καρκίνος του μαστού
Περίπου μία στις πέντε γυναίκες που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού, θα έχουν έναν τύπο που λέγεται HER2-θετικός καρκίνος του μαστού και αντιπροσωπεύει το 18–20% όλων των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα επιθετική μορφή της νόσου, η οποία, αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, σχετίζεται με γρηγορότερη επιδείνωση της νόσου καθώς και με μικρότερα ποσοστά συνολικής επιβίωσης σε σχέση με άλλους τύπους της ασθένειας.
Ο HER2 είναι μία διαμεμβρανική πρωτεΐνη που ανήκει στην οικογένεια των υποδοχέων του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα (EGF). Εμπλέκεται στις οδούς μεταγωγής σήματος που οδηγούν τελικά σε κυτταρική επιβίωση, διαίρεση και διαφοροποίηση των κυττάρων. Στα καρκινικά κύτταρα, η αυξημένη έκφραση του HER2 υποδοχέα μπορεί να οδηγήσει σε ταχύτερη εξέλιξη της νόσου, μειωμένη επιβίωση και μεγαλύτερη πιθανότητα υποτροπής
Καθώς η νόσος εξελίσσεται, η διαχείρισή της γίνεται ακόμα πιο περίπλοκη και οι θεραπευτικές επιλογές περιορίζονται σημαντικά σε σχέση με τα πρώιμα στάδια . Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει την αναγκαιότητα για πρωτοποριακές θεραπείες που μπορούν να βελτιώσουν τα αποτελέσματα για τις ασθενείς αυτές.
Ο HER2-αρνητικός καρκίνος του μαστού
Περίπου το 80% των γυναικών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού δεν θα έχει αυξημένη έκφραση του HER2 υποδοχέα, κατά συνέπεια ταξινομείται ως HER2-αρνητικός καρκίνος του μαστού. Από τους HER2-αρνητικούς καρκίνους του μαστού περίπου το 75-80%
θα εκφράζουν ορμονικούς υποδοχείς, ενώ το υπόλοιπο 20-25% ονομάζεται τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού (TNBC). Οι γυναίκες με HER2-αρνητικό καρκίνο του μαστού έχουν ανάγκη για αποτελεσματικές θεραπείες για τον βέλτιστο έλεγχο της νόσου τους.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας
Με περισσότερα από 525.000 νέα περιστατικά κάθε χρόνο παγκοσμίως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι η 4η πιο κοινή μορφή καρκίνου στη γυναίκα μετά τον καρκίνο του μαστού (25,1%) και τον καρκίνο του παχέος εντέρου (9,2%).
Η έγκαιρη διάγνωση παίζει καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση της νόσου καθώς λιγότερο από το 1/5 των ασθενών που θα διαγνωσθούν με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σε στάδιο IV έχουν πιθανότητες επιβίωσης περισσότερες από 5 έτη.
Σε παγκόσμιο επίπεδο περισσότερα από 85% των περιστατικών καρκίνου του τραχήλου της μήτρας εμφανίζονται στις αναπτυσσόμενες χώρες ενώ οι αναπτυγμένες χώρες παρουσιάζουν το 1/3 του ποσοστού θνησιμότητας σε σχέση με τις αναπτυσσόμενες χώρες. Συνολικά, τα ποσοστά θνησιμότητας από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι ~52% στις αναπτυσσόμενες χώρες και μόνο ~43% στις αναπτυγμένες.
Το ½ των γυναικών που θα διαγνωστούν με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι μεταξύ 20 και 45 ετών στην πιο παραγωγική με άλλα λόγια περίοδο της ζωής μιας γυναίκας.
Tην τελευταία τετραετία έχει μεταβληθεί το θεραπευτικό τοπίο, με την ανάπτυξη και χρήση νέων μορίων, αλλάζοντας το προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών με προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Ο καρκίνος των ωοθηκών
Ο καρκίνος των ωοθηκών αποτελεί την 5η συχνότερα εμφανιζόμενη μορφή καρκίνου στις γυναίκες στην Ευρώπη και είναι η 1η αιτία θανάτου ανάμεσα στους γυναικολογικούς καρκίνους στην Ελλάδα. Στη χώρα μας πάνω από 900 περιστατικά καρκίνου ωοθηκών διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο, ενώ περισσότερες από 400 γυναίκες χάνουν τη ζωή τους από τη νόσο σε ετήσια βάση. Στην Ευρώπη, περισσότερες από 70.000 γυναίκες το χρόνο διαγιγνώσκονται με καρκίνο των ωοθηκών και περίπου 45.000 γυναίκες χάνουν τη ζωή τους από τη νόσο σε ετήσια βάση.
Η προχωρημένη νόσος του καρκίνου των ωοθηκών έχει πτωχή πρόγνωση, αφού τα ποσοστά 5 ετούς επιβίωσης δεν ξεπερνούν το 25%.
Tην τελευταία τετραετία έχει μεταβληθεί το θεραπευτικό τοπίο, με την ανάπτυξη και χρήση νέων μορίων, αλλάζοντας το προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών με προχωρημένο καρκίνο των ωοθηκών.
