Τα σχολεία έχουν ξεκινήσει, πλέον, σε εντατικούς ρυθμούς, με τα παιδιά να έχουν επιστρέψει στις καθημερινές τους δραστηριότητες και υποχρεώσεις. Μπορεί για κάποιους μπορεί να ακούγεται αστείο, όμως στη σημερινή εποχή τα παιδιά είναι από τους πιο σκληρά εργαζόμενους.
Αυτό μπορεί να το παρατηρήσει κανείς βλέποντας ένα παιδί «φορτωμένο» την σχολική του τσάντα. Δείχνουν σαν να ψάχνουν κάτι στα πεζοδρόμια με την τόσο σκυφτή τους θέση, από το βάρος των σακιδίων τους.
«Επιστημονικά η παρατηρούμενη αυτή «καμπούρα» ονομάζεται κύφωση, από την λέξη κύφος. Είναι η υπέρμετρη πρόσθια κύρτωση (φυσιολογική ως ένα βαθμό) της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης» εξηγεί ο Γιώργος Γουδέβενος, φυσιοθεραπευτής, Dr. manual medicine, επιστημονικός συνεργάτης Πανεπιστημίου Κρήτης.
«Αυτή η υιοθετημένη, καθημερινή και διατηρούμενη σκυφτή στάση σώματος, ενισχύεται και από τον σημερινό καμπτικό τρόπο ζωής των παιδιών και των εφήβων (τηλεοράσεις, κινητά, υπολογιστές και έλλειψη σωματικής δραστηριότητας) και ονομάζεται κύφωση στάσης ή «χαλαρή» κύφωση.
Είναι πιο συχνή στα κορίτσια και πολλές φορές συνυπάρχει με το αίσθημα «ντροπής» για την ανάπτυξη του στήθους. Σπάνια προκαλεί πόνο».
• Σύμφωνα με τον Διεθνή Επιστημονικό Οργανισμό Σκολίωσης -Κύφωσης και Αποκατάστασης SOSORT, τα επίπεδα της κύφωσης στάσης στον γενικό πληθυσμό είναι 2-3%.
• Τα κορίτσια εμφανίζουν πιο συχνά συμπτώματα κύφωσης σε σχέση με τα αγόρια σε αναλογία 9 προς 1.
Όμως υπάρχουν περιπτώσεις, όπως η λεγόμενη κύφωση Scheuermann, όπου μορφολογικές αλλοιώσεις στα οστά της σπονδυλικής στήλης, πιθανόν γονιδιακής αιτιολογίας, δημιουργούν μία σφηνοειδή παραμόρφωση των σπονδύλων. Η κύφωση σε αυτήν την περίπτωση είναι συχνά δύσκαμπτη και εντοπίζεται στη θωρακική ή στην θωρακοοσφυϊκή περιοχή.
• Είναι πιο συχνή στα αγόρια και γίνεται εμφανής στην ηλικία των 12-15 ετών.
• Ο πόνος κατά τα αρχικά στάδια της νόσου είναι σχετικά σπάνιος, αλλά εμφανίζεται αργότερα και είναι ιδιαίτερα αισθητός στην περιοχή της μέγιστης παραμόρφωσης μετά το παιχνίδι ή την άσκηση και ιδίως κατά το τέλος της ημέρας.
«Τα παιδιά θα πρέπει να εξετάζονται σχολαστικά από τους γονείς τους, τους γυμναστές τους, τους οικογενειακούς γιατρούς, τους σχολιάτρους, τους φυσικοθεραπευτές, από παιδιάτρους καθώς και από ειδικούς αναπτυξιολόγους» τονίζει ο Dr. Γουδέβενος.
Χαρακτηριστικά κύφωσης, σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, είναι:
1) Πρόσθια προβολή του πηγουνιού, άρα και αύξηση του αυχενικού κυρτώματος προς τα μπρος.
2) Οι ώμοι βρίσκονται πιο μπροστά
3) Οι ωμοπλάτες είναι απομακρυσμένες από τη σπονδυλική στήλη.
4) Δημιουργείται λόρδωση στην οσφυϊκή μοίρα.
5) Η λεκάνη βρίσκεται σε πρόσθια κλίση.
«Η βασική διαφοροδιάγνωση της κύφωση στάσης από την κύφωση Scheuermann είναι η ακτινογραφία» επισημαίνει ο κ. Γιώργος Γουδέβενος.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση εξαρτάται από
• την βαρύτητα της κύφωσης
• την ένταση του πόνου
• την ηλικία
Σύμφωνα με τον καθηγητή χειρουργικής σπονδυλικής στήλης του Πανεπιστημίου του Τέξας Αλέξανδρο Χατζηπαύλου, η κύφωση μπορεί να επιδεινωθεί και να μονιμοποιηθεί, εάν δεν υπάρξει θεραπευτική αγωγή έως την ηλικία των 22 ετών, οπότε η οστεοποίηση ολοκληρώνεται. Ο πόνος τότε ελαττώνεται, αλλά πολύ συχνά επανέρχεται σε προχωρημένη ηλικία και ιδιαίτερα στην οσφυϊκή χώρα (μέση), όπου παρατηρείται αντισταθμιστική λόρδωση.
Σύμφωνα με την Mayo Clinic, η θεραπεία της κύφωσης είναι άρρηκτα συνδεμένη με τη φυσικοθεραπευτική υποστήριξη, όπως η ενδυνάμωση των παρασπονδυλικών μυών με ειδικές ασκήσεις (τεχνική ασκήσεων Schroth, CybeX και MedX, κ.ά.), η χρήση σκληρού στρώματος για τον ύπνο, η αποφυγή δραστηριοτήτων, που προκαλούν μεγάλη κούραση.
Τα συμπτώματα, ιδίως στην ήπια κύφωση, με την παραπάνω θεραπευτική αγωγή μετριάζονται. Είναι, όμως, απαραίτητο να συνεχιστούν οι ασκήσεις και η προφύλαξη για τουλάχιστον 1-2 χρόνια, ώστε να αποφύγουμε υποτροπή του πόνου.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, καθώς το παιδί μεγαλώνει, η κύφωση βελτιώνεται.
• Η συχνότητα της νόσου κυμαίνεται μεταξύ 4%-8%.
• Το 20%-30% των παιδιών με τη νόσο του Scheuermann θα εμφανίσουν παράλληλα σκολίωση μετρίου βαθμού (100-200).
«Σε αρχόμενη κύφωση, πριν ακόμα από την σκελετική ωρίμανση, μπορεί να γίνει θεραπεία με κηδεμόνα, σε συνδυασμό πάντα με ειδική θεραπευτική άσκηση. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, με καλπάζουσα επιδείνωση, χρησιμοποιείται ειδικός νάρθηκας από τον θεράποντα γιατρό» εξηγεί ο Dr. Γουδέβενος.
• Νευρολογικές διαταραχές όπως πόνος, ελάττωση της δύναμης ή της αισθητικότητας στα κάτω άκρα είναι σπάνιες και υπολογίζονται περίπου στο 1% των ασθενών με νόσο του Scheuermann.
• Καρδιο-αναπνευστικές βλάβες σε παιδιά με νόσο του Sceuermann δεν είναι συχνές.
«Η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας στον τομέα της παραμόρφωσης της σπονδυλικής στήλης εξελίσσεται και διευρύνεται διαρκώς. Ειδικοί γιατροί και φυσικοθεραπευτές μπορούν σήμερα να παρέχουν τεκμηριωμένες θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, και να αντιμετωπίσουν έγκαιρα και ολοκληρωμένα αυτές τις καταστάσεις» καταλήγει ο κ.Γουδέβενος.