Γράφει ο Παναγιώτης Καλαλές
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας Μ.Α. Κλινικής Ψυχολογίας
Όταν ένα μέλος της οικογένειας διαγιγνώσκεται με καρκίνο, είναι συχνά δύσκολο να βρούμε τον κατάλληλο τρόπο να συζητήσουμε μαζί του για την ασθένειά τους και τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της διάγνωσης στην καθημερινότητά του, πόσο μάλλον όταν το μέλος αυτό της οικογένειας είναι παιδί. Μπορεί να νιώσουμε την ανάγκη να αποφύγουμε τη συζήτηση με το παιδί ή να προσπαθήσουμε να μειώσουμε τη βαρύτητα της κατάστασης. Είναι καλύτερο, όμως, να συζητήσουμε το θέμα ανοιχτά και με ειλικρίνεια, προσέχοντας πάντα να μην γινόμαστε φορτικοί.
Τα παιδιά πριν την εφηβεία συνήθως δεν εστιάζουν πολύ στις εμφανισιακές αλλαγές που προκαλούνται από τον καρκίνο και το θεραπευτικό πρόγραμμα που ακολουθούν. Μπορεί, όμως, να έχουν απορίες και οι πιο κοινές αφορούν την απώλεια μαλλιών. Είναι σημαντικό να απαντάμε ειλικρινά στις απορίες των παιδιών μας σχετικά με την ασθένειά τους και να τους εξηγήσουμε ότι η απώλεια μαλλιών είναι προσωρινή και σε λίγο καιρό θα επιδιoρθωθεί.
Οι έφηβοι δίνουν περισσότερη σημασία στην εξωτερική εμφάνιση και τις αλλαγές λόγω της ασθένειας, αλλά η προσέγγισή μας θα πρέπει να είναι η ίδια: να είμαστε ανοιχτοί σε ερωτήσεις και να απαντάμε ειλικρινά. Αν δεν είμαστε σίγουροι για κάτι, μπορούμε να συμβουλευτούμε τον γιατρό μας ή κάποια ομάδα στήριξης. Είναι πάντα σημαντικό να τονίζουμε ότι η απώλεια μαλλιών είναι προσωρινή και να φροντίσουμε να δώσουμε στα παιδιά μας τη δυνατότητα να αποφασίσουν πώς θέλουν να την αντιμετωπίσουν.
Επιστρέφοντας στο σχολείο, είναι φυσιολογικό τα υπόλοιπα παιδιά να έχουν απορίες σχετικά με την απουσία του παιδιού από το σχολείο ή για εμφανισιακές αλλαγές, όπως η απώλεια μαλλιών. Είναι καλό να προειδοποιήσουμε το παιδί μας για το ενδεχόμενο τα άλλα παιδιά να του κάνουν ερωτήσεις και να του εξηγήσουμε αυτό γίνεται από ενδιαφέρον. Καλό θα ήταν, επίσης, να προειδοποιήσουμε το παιδί ότι κάποιοι άνθρωποι, ενήλικες και παιδιά, δεν νιώθουν άνετα με θέματα όπως ο καρκίνος και ότι μπορεί κάποιοι να συμπεριφέρονται διαφορετικά από πριν, ακόμα και άσχημα. Το παιδί μας πρέπει να γνωρίζει ότι κάτι τέτοιο δεν έχει να κάνει μαζί του, αλλά με το ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν αρκετά για τον καρκίνο και δεν ξέρουν πώς να συμπεριφερθούν.
Αν το παιδί μας νιώθει άνετα, μπορεί να απαντάει σε ερωτήσεις άλλων παιδιών για την απώλεια μαλλιών αλλά και γενικότερα για την ασθένειά του, υπενθυμίζοντάς τους ότι ο καρκίνος και η απώλεια μαλλιών δεν είναι μεταδοτικά, αλλά και πως η απώλεια μαλλιών είναι προσωρινή και σύντομα τα μαλλιά τους θα είναι όπως ήταν.
Ει δυνατόν, ζητήστε προσωπικά ή μέσω του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων να ενημερωθούν οι δάσκαλοι του παιδιού, ώστε να μπορέσουν και αυτοί να διευκολύνουν την επιστροφή του παιδιού στο σχολείο αλλά και να μπορούν να απαντήσουν σε άλλους μαθητές για τυχόν απορίες που μπορεί να εκφράσουν.
