γράφει η Νάνσυ Ψημενάτου, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας Συγγραφέας
Πως μπορούν να γίνουν οι μέρες που ζούμε πιο ανεκτές; Για τους περισσότερους ανθρώπους, αυτός χρειάζεται να είναι ο στόχος. Η απάντηση κρύβεται μέσα στην λέξη «ανοχή» που ετυμολογικά συνδέεται με την ανεκτικότητα και την υπομονή.
Πολλοί άνθρωποι βιώνουν ενοχές αφού όπως οι ίδιοι πιστεύουν θα έπρεπε αυτές τις μέρες να «δημιουργούν» και να «παράγουν έργο». Επειδή όμως αυτή η κατάσταση που αντιμετωπίζουμε είναι μια σημαντική απώλεια που εμπεριέχει και άλλες απώλειες οι άνθρωποι δεν φτάνουν στο σημείο της όποια αποδοχής την ώρα και τη στιγμή που το θέλουν.
Χρειάζεται να δώσουν στον εαυτό τους το χρόνο να βιώσουν όλα τα συναισθήματα. Έτσι μέσα στην τωρινή κατάσταση θα νοιώσουμε φόβο, άγχος, θυμό και θλίψη. Και κάποια στιγμή μέσα από αυτή την επαναλαμβανόμενη διαδικασία της επαφής μας με αυτά τα συναισθήματα θα έρθει και η στιγμή που θα νοιώσουμε ένα βαθμό αποδοχής και θα πούμε: «Πάμε τώρα να δούμε ποιο είναι το καλύτερο που μπορώ να κάνω για τον εαυτό μου και για τους άλλους ανθρώπους».
ΟΙ γονείς βιώνουν ενοχή επειδή δεν μπορούν να «δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό» ή γιατί δεν απασχολούν τα παιδιά τους με τους υπέροχους δημιουργικούς τρόπους που προτείνουν κάποια blogs. Ως υπεύθυνη της σχολής γονέων σε έναν ιδιωτικό παιδικό σταθμό και βλέποντας την αγωνία που βιώνουν κάποιοι γονείς επιμένω ότι το καλύτερο που μπορεί ένας γονιός να κάνει είναι να παραμείνει γειωμένος και ψύχραιμος, να επικοινωνήσει στο παιδί του την αλήθεια, και να του δώσει ελπίδα για το μέλλον. Τα υπόλοιπα είναι προαιρετικά. Πολύ χρήσιμα αλλά προαιρετικά.
Ταυτόχρονα είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι υπάρχουν άνθρωποι που αντλούν την ενέργεια τους από την αλληλεπίδραση τους με το περιβάλλον και τους ανθρώπους (εξωστρεφείς) και άνθρωποι που αντλούν την ενέργεια τους με την απομόνωση και τις μοναχικές ασχολίες (εσωστρεφείς). Άλλο βαθμό δυσκολίας αντιμετωπίζουν οι πρώτοι και άλλο οι δεύτεροι.
Ας επιχειρήσουμε να συνδέσουμε την πραγματικότητα που βιώνουν κάποιοι άνθρωποι λόγω των ιδιαίτερων καταστάσεων που αντιμετωπίζουν με αυτήν του εγκλεισμού: Υπάρχουν άνθρωποι που πενθούν θανάτους και δεν μπόρεσαν να παραβρεθούν στην κηδεία των δικών τους, που πενθούν χωρισμούς ή που έχασαν τη δουλειά τους. Άνθρωποι που υφίστανται ενδοοικογενειακή βία και δεν μπορούν να ξεφύγουν, άνθρωποι με προβλήματα υγείας ή που φροντίζουν άλλους με θέματα υγείας. Άνθρωποι που αντιμετωπίζουν μεγάλα οικονομικά προβλήματα, που βρίσκονται μακριά από τους δικούς τους, που επισκέπτονται και προσφέρουν τη βοήθεια τους σε άλλους ανθρώπους που είναι τελείως αποκομμένοι από τον κόσμο. Άνθρωποι που φροντίζουν τα αδέσποτα, ιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό και άλλοι πολλοί. Ανάλογα με το πλαίσιο που ζούμε ο εγκλεισμός θα επηρεάσει το κάθε άτομο διαφορετικά.
Πέρα από τους δημιουργικούς και πρακτικούς τρόπους που προτείνονται για να αντιμετωπιστεί ο εγκλεισμός η δική μου πρόταση αφορά στο να εστιαστούμε στην επιείκεια ως προς τον εαυτό μας και να συνδεθούμε με το τι μπορούμε να κάνουμε από τη θέση που βρισκόμαστε και χωρίς να κινδυνεύσουμε για να βοηθήσουμε και άλλους ανθρώπους.
Είτε οργανωμένα, μέσω της καθοδήγησης μιας εθελοντικής ομάδας, είτε με το να βάλουμε λίγο νερό και φαγητό για τα αδέσποτα, είτε με το να δώσουμε αίμα ή αιμοπετάλια, ή το νοιάξιμο για τον ηλικιωμένο γείτονα μας και η συμπαράσταση που θα δεχθούμε και θα προσφέρουμε, είναι ζωτικής σημασίας για την κατάσταση που περνάμε. Όπως τονίζει ο ποιητής John Andrew Holmes «η καλύτερη άσκηση για την καρδιά είναι να σκύψουμε και να βοηθήσουμε κάποιον να σηκωθεί».
Οι εμπειρίες του κάθε ανθρώπου είναι διαφορετικές. Κάποιοι θα απολαύσουν αυτό που συμβαίνει ενώ κάποιοι άλλοι θα πανικοβληθούν, κάποιοι θα κάνουν γενική καθαριότητα ενώ κάποιοι άλλοι θα κάθονται όλη μέρα στον καναπέ. Κάποιοι θα εναλλάσσονται ανάμεσα στην δημιουργία και την απάθεια.
Η υπομονή είναι μια ενεργητική στάση απέναντι στη ζωή και θα χρειαστεί να την ασκήσουμε σε αυτή τη φάση. Περιλαμβάνει την ικανότητα μας να περιμένουμε, να παρακολουθούμε και να διαλέγουμε το πότε θα δράσουμε. Η υπομονή μας βοηθά να αποκτήσουμε την ευρύτερη εικόνα αντί να δρούμε παρορμητικά και μικροσκοπικά. Πότε δοκιμάζεται η υπομονή μας; Σε περιπτώσεις κρίσης. Κανείς δεν αντιμετωπίζει λάθος αυτήν την κατάσταση. Κάνουμε όλοι ό,τι μπορούμε.
Για το τέλος θα κλείσω με τα λόγια της Kitty O’Meara, λόγια σοφά γεμάτα ελπίδα:
«Και οι άνθρωποι έμειναν σπίτι. Και διάβασαν βιβλία και άκουσαν και ξεκουράστηκαν και γυμνάστηκαν και δημιούργησαν τέχνη κα έμαθαν νέους τρόπους να υπάρχουν και να κάθονται ακίνητοι. Και να ακούν πιο βαθιά. Κάποιο έκαναν διαλογισμό και κάποιο προσευχήθηκαν ενώ κάποιο άλλοι χόρεψαν. Κάποιοι συναντήθηκαν με τη σκιά τους.
Και έπειτα οι άνθρωποι άρχισαν να σκέφτονται διαφορετικά.
Και οι άνθρωποι θεραπεύτηκαν. Και όταν οι άνθρωποι σταμάτησαν να ζουν επικίνδυνα, ανόητα και υπεροπτικά, η γη άρχισε να θεραπεύεται.
Και όταν πέρασε ο κίνδυνος και οι άνθρωποι ενώθηκαν και πάλι, θρήνησαν για τις απώλειές τους. Έκαναν νέες επιλογές και ονειρεύτηκαν νέες εικόνες. Και δημιούργησαν νέους τρόπους για να ζήσουν. Και θεράπευσαν τη γη εντελώς. Ακριβώς όπως θεραπεύτηκαν οι ίδιοι.»
