Με συμμετοχές-ρεκόρ επιστημόνων από 49 χώρες του κόσμου και με ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τις εξελίξεις στην αντιμετώπιση λευχαιμιών και λεμφωμάτων στην παιδική ηλικία, φιλοξενήθηκαν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών από την Ελληνική Εταιρεία Παιδιατρικής Αιματολογίας Ογκολογίας (ΕΕΠΑΟ) το 27o International BFM Study Group και το 10o Biennial Childhood Leukemia Symposium, δύο σημαντικά διεθνή Επιστημονικά Συνέδρια, που συνδέονται μεταξύ τους και αφορούν τη λευχαιμία και τα λεμφώματα κατά την παιδική ηλικία.
Το International BFM Study Group, που πραγματοποιήθηκε στις 23 και 24 Απριλίου, είναι «κλειστό» συνέδριο, το οποίο είχαν δικαίωμα να παρακολουθήσουν μόνο γιατροί που προτείνονται από τον Εθνικό εκπρόσωπο/συντονιστή κάθε χώρας (National representative/coordinator) και το οποίο λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο, ενώ το Biennial Childhood Leukemia Symposium (CLS), που πραγματοποιήθηκε στις 25 και 26 Απριλίου, είναι «ανοικτό» για κάθε ενδιαφερόμενο και γίνεται κάθε δύο χρόνια.
Στο φετινό International BFM Study Group καταγράφηκε η μεγαλύτερη συμμετοχή από κάθε προηγούμενη χρονιά, με 533 επιστήμονες από 49 χώρες: Γερμανία 46, Ιταλία 42, Αγγλία 35, Ιαπωνία 31, ΗΠΑ 23, Ολλανδία 22, Γαλλία 21, Ελλάδα 19, Πολωνία 18, Τουρκία 15 και άλλοι 187.
Στο CLS συμμετείχαν 455 επιστήμονες από 47 χώρες (271 από τους οποίους έλαβαν μέρος και στο IBFM): Γερμανία 37, Ελλάδα 30, Ιταλία 30, Ιαπωνία 26, Ολλανδία 25, Πολωνία 18, Τσεχία 17, Ισπανία 16 κλπ
Το IBFM Study Group
Του IBFM προηγήθηκαν κλειστές συνεδριάσεις συγκεκριμένων επιτροπών, στις 21 και 22 Απριλίου. Στις συνεδριάσεις αυτές συζητήθηκαν θέματα που αφορούν το μη Hodgkin λέμφωμα (νέα πρωτόκολλα, αντιμετώπιση υποτροπής, στοχευμένες θεραπείες κ.λπ.) και τις τοξικότητες από τη θεραπεία (οστεονέκρωση, παγκρεατίτιδα, νευρολογικές παρενέργειες κλπ).
Σε ό,τι αφορά την Οξεία Λεμφοβλαστική Λευχαιμία, μεταξύ των σημαντικών θεμάτων πριν από την επίσημη έναρξη του ΙBFM ήταν η παρουσίαση των στοιχείων καταγραφής και εξέλιξης του πρωτοκόλλου ALLIC, στο οποίο συμμετέχει ισότιμα η Ελλάδα.
Παράλληλα, υπήρξε συνεδρίαση με κύρια αναφορά στην κυτταρομετρία ροής δηλαδή: α) στην ανοσοφαινοτυπική τυποποίηση της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας (ΟΛΛ) και β) στη μελέτη της ελάχιστης υπολειπόμενης νόσου (MRD) σε συγκεκριμένα χρονικά σημεία του πρωτοκόλλου (ημέρα 15, 33 κ.λπ.).
Στο πρωτόκολλο ALLIC μέχρι τον Απρίλιο του 2016 έχουν καταγραφεί 3.908 παιδιά με ΟΛΛ (165 από την Ελλάδα). Έγινε αναφορά σε δημογραφικά στοιχεία των ασθενών αυτών: φύλο, ηλικία, τύπος λευχαιμίας ανοσοφαινοτυπικά, κυτταρογενετική και μοριακή κατάταξη, απάντηση στην πρεδνιζόνη την ημέρα 8 (88,4% των παιδιών από την χώρα μας ήταν καλοί απαντητές στην πρεδνιζόνη), την ανταπόκριση της νόσου στο μυελό των οστών την ημέρα 15 (77,4% των παιδιών από την χώρα μας είχαν < 5% λεμφοβλάστες στο μυελό των οστών).
Επίσης, όλα τα παιδιά από τη χώρα μας είχαν μελέτη της MRD την ημέρα 15.
Στο πρωτόκολλο αυτό υπάρχουν δύο τυχαιοποιήσεις με την έγγραφη σύμφωνη γνώμη των γονιών των ασθενών ενδιαμέσου και υψηλού κινδύνου. Στην τυχαιοποίηση 1 συμφώνησε το 82,8% (στην Ελλάδα 73,8%) και στην τυχαιοποίηση 2 το 73,8% (στην Ελλάδα 65,8%)
Από τα 3.908 παιδιά, 383, 2.551 και 851 κατατάχθηκαν σε standard, ενδιαμέσου και υψηλού κινδύνου ΟΛΛ, αντίστοιχα. Από τα 3.908 παιδιά το 1,3% κατέληξε λόγω τοξικότητας τον πρώτο μήνα και 3,3% κατέληξε ενώ η νόσος ήταν σε ύφεση. Επίσης, 7,4% εμφάνισε υποτροπή της νόσου.
Στη συνέχεια, έγινε ειδική αναφορά στο υπό σχεδιασμό πρωτόκολλο υποτροπής.
Ένα σημαντικό θέμα που παρουσιάστηκε ήταν η πρόταση περί δημιουργίας συνεργασίας στη θεραπεία των παιδιών μεταξύ χωρών με οικονομικές δυνατότητες θεραπείας και εκείνων με περιορισμένες δυνατότητες.
Μετά την επίσημη έναρξη του συνεδρίου (23/4), παρουσιάσθηκαν δεδομένα από 8 ομάδες εργασίας, στις οποίες συμμετείχαν επιστήμονες από διάφορες χώρες: ομάδα ΟΛΛ, Οξείας Μυελογενούς Λευχαιμίας, μεταμόσχευσης μυελού, τοξικότητας και αποθεραπευμένων (στην ομάδα αυτή παρουσιάσθηκε το έργο της ελληνικής ομάδας αποθεραπευμένων), μη Hodgkin λεμφώματος, ανθεκτικής νόσου, χρόνιας μυελογενούς λευχαιμίας και βιολογικής συμπεριφοράς της νόσου. Ιδιαίτερου ενδιαφέροντος ήταν η συσχέτιση διαφόρων μορφών τοξικότητας με το υποκείμενο γενετικό υπόστρωμα των ασθενών.
Στις 24 Απριλίου παρουσιάσθηκε από ομάδα ειδικών ένα ενδιαφέρον θέμα αναφορικά με τις λοιμώξεις, υπό τη μορφή λόγου-αντίλογου (debate), το οποίο αφορούσε την προφυλακτική αντιβίωση σε ορισμένες ομάδες λευχαιμιών και τον τρόπο αντιμετώπισης της εμπύρετης ουδετεροπενίας.
Την ίδια ημέρα συζητήθηκαν εκτενώς νέες θεραπείες ορισμένων λευχαιμιών (κυτταρικές και στοχευμένες θεραπείες ) και ιδιαιτερότητες των «μικτών» και των Ph+ (με χρωμόσωμα Φιλαδελφείας ) οξειών λεμφοβλαστικών λευχαιμιών.
Το πρώτο συνέδριο ολοκληρώθηκε με αναφορές από τους προέδρους των επιμέρους ομάδων.
Το Childhood Leukemia Symposium
Στο CLS, που ακολούθησε, παρουσιάσθηκαν 29 προφορικές ανακοινώσεις με γενικά θέματα: ΟΛΛ – νέα ευρήματα, ΟΛΛ – νέες κλινικές προσεγγίσεις, Οξεία Μυελογενής Λευχαιμία και ανθεκτική λευχαιμία, καθώς και 4 διαλέξεις από διακεκριμένους ομιλητές με θέματα:
α) ανοσοθεραπεία στα παιδιά με οξεία λευχαιμία,
β) μεταλλάξεις στο μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο,
γ) σύνδρομο Down και οξεία μυελογενής λευχαιμία και
δ) οξεία λευχαιμία μικτού φαινοτύπου.
Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν 177 posters, από τα οποία 29 είχαν την υψηλότερη βαθμολογία και 2 έλαβαν βραβείο. Από τα υπόλοιπα 27, τα 2 ανήκαν σε Έλληνες συγγραφείς.
Παράλληλα με το υψηλού επιπέδου επιστημονικό πρόγραμμα, οι σύνεδροι είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε ενδιαφέρον κοινωνικό πρόγραμμα μέσα από το οποίο κατέγραψαν την ελληνική φιλοξενία και παράδοση. Η δια ζώσης, αλλά και στη συνέχεια με γράμματα και μηνύματα ευαρέσκειά τους, εξακολουθεί να καταφθάνει στους τοπικούς οργανωτές.