Εγκεφαλική πάρεση στα παιδιά

Εγκεφαλική πάρεση στα παιδιά

γράφει ο Μηνάς Καπετανάκης, MD, PhD c, Παιδίατρος – ειδικός Παιδονευρολόγος, Διδάκτωρ Παιδονευρολογίας στο Πανεπιστήμιο Lund Σουηδίας και μέλος της Παιδονευρολογικής Εταιρείας Σουηδίας

Ο όρος “εγκεφαλική πάρεση” εν συντομία ΕΠ, χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα σύνολο μη εξελισσόμενων διαταραχών, που εκδηλώνονται σαν ανωμαλίες της κίνησης και της στάσης και οφείλονται σε βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ) κατά την πρώιμη περίοδο της ανάπτυξης του εγκεφάλου. Την τελευταία δεκαετία ο ορισμός της ΕΠ έχει διευρυνθεί και συμπεριλαμβάνει εκτός από τα κινητικά προβλήματα, τις δυσκολίες στις αισθητηριακές λειτουργίες (ακοή, όραση, αφή), στην αντίληψη, τις νοητικές λειτουργίες, την επικοινωνία, τη συμπεριφορά, τα δευτεροπαθή μυοσκελετικά προβλήματα και την ύπαρξη ή όχι επιληψίας.

Αν και η συχνότητα της Εγκεφαλικής Πάρεσης (Cerebral Paresis, CP) είναι περίπου 2,4 περιστατικά ανά 1.000 γεννήσεις ζώντων βρεφών, αποτελεί την πιο συνηθισμένη μορφή χρόνιας κινητικής αναπηρίας στα παιδιά. Η διαχείριση των προβλημάτων που απορρέουν από την πάθηση γίνεται από ομάδες ειδικών με στόχο τη βέλτιστη περίθαλψη των παιδιών.

Αίτια της εγκεφαλικής πάρεσης:

Τα προγεννητικά αίτια αφορούν σε ενδομήτριες λοιμώξεις από ιούς, όπως επί παραδείγματι ο ιός της ερυθράς, της σύφιλης, της πολιομυελίτιδας κ.λπ., ενδομήτρια ασφυξία που μπορεί να προκληθεί από δηλητηριάσεις με μονοξείδιο του άνθρακα, από παθολογικές καταστάσεις του πλακούντα κ.λπ., ενδομήτρια εγκεφαλική αιμορραγία, κυρίως λόγω τραυματισμών και τοξιναιμίας της κυήσεως, μεταβολικές διαταραχές της μητέρας (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, υπερβολική λήψη βιταμίνης D, κ.λπ.) και έκθεση της μητέρας σε ακτινοβολία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Τα περιγεννητικά αίτια αφορούν στην περιγεννητική ασφυξία που μπορεί να οφείλεται σε εμφράγματα, ανεπάρκεια ή πρόωρη αποκόλληση του πλακούντα, σε έντονες και παρατεταμένες συσπάσεις της μήτρας, σε καθυστέρηση εξόδου της κεφαλής κ.λπ. και περιγεννητική μηχανική κάκωση που προκαλεί εγκεφαλική αιμορραγία.

Τα μεταγεννητικά αίτια της εγκεφαλικής πάρεσης είναι τα αγγειακά επεισόδια, οι λοιμώξεις, όπως για παράδειγμα η μηνιγγίτιδα, σπανιότερα η υπερχολερυθριναιμία, η υπογλυκαιμία, η ακτινοβολία, τα νεοπλάσματα, οι τραυματισμοί, και οι δηλητηριάσεις.

Η διάγνωση «κλειδί» για την κατάλληλη θεραπεία

Η χρονική στιγμή και η διαγνωστική ταυτοποίηση της Εγκεφαλικής Πάρεσης διαφέρει από παιδί σε παιδί.Κάποια παιδιά έχουν αναγνωριστεί από τον τοκετό και την περίοδο νοσηλείας στη Μονάδα Θεραπείας Νεογνών ως παιδιά υψηλού κινδύνου για ΕΠ, αλλά μπορεί να έχουν άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας κατά την περίοδο αυτή που υποκρύπτουν την διάγνωση. Κάποια άλλα παιδιά διαγιγνώσκονται λόγω ασυμμετρίας στη βάδιση που εντοπίζεται από τον παιδίατρο ή τον ορθοπεδικό.
Στη διαγνωστική προσέγγιση πρέπει το παιδί να έχει συμπτώματα λειτουργικής μειονεξίας στην κίνηση, να συνυπάρχουν νευρολογικά ευρήματα που να υποστηρίζουν την διάγνωση και πρέπει να μπορεί να αποκλειστεί ότι πρόκειται για εξελισσόμενη νευρολογική νόσο με νέα συμπτώματα.

Για τους παραπάνω λόγους, η Μαγνητική Τομογραφία Εγκεφάλου πρέπει να γίνεται στην ηλικία των 2-3 ετών και να αξιολογείται μαζί με το ιστορικό του παιδιού, της μητέρας και του τοκετού για να μπορέσει να συσταθεί μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της εγκεφαλικής βλάβης και του αιτιολογικού υπόβαθρου που την προκάλεσε.
Η προτεινόμενη χρονολογική ηλικία για να μπορέσει να ταξινομηθεί σωστά το είδος της ΕΠ είναι το πρώτο έτος ζωής του παιδιού. Τα προτεινόμενα εργαλεία για την κλινική διάγνωση και ταξινόμηση της ΕΠ εκδίδονται από την SCPE και αποτελούνται από το διάγραμμα ροής (decision tree) για την διάγνωση και ταξινόμηση της ΕΠ (classification tree for cerebral palsy), αντίστοιχα. Τα εργαλεία αυτά βοηθηθούν να γίνεται η κλινική διάγνωση και η ταξινόμηση της ΕΠ μεθοδικά με έναν ομοιογενή και τυποποιημένο τρόπο.

Σήμερα, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν κρατικές δομές παρακολούθησης και θεραπείας των παιδιών με εγκεφαλική πάρεση. Εκεί, τα παιδιά παρακολουθούνται από επιστημονική ομάδα, που περιλαμβάνει ψυχολόγο, φυσιοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, λογοθεραπευτή, παιδοορθοπεδικό και παιδονευρολόγο, με στόχο τη βέλτιστη περίθαλψη των παιδιών. Πάντως, η ποιότητα και ο τρόπος της περίθαλψης συχνά διαφέρει από ίδρυμα σε ίδρυμα, από θεραπευτή σε θεραπευτή και από περιοχή σε περιοχή.
Τέλος, το κόστος περίθαλψης των παιδιών με ΕΠ, είναι υψηλό τόσο για το κράτος, όσο και για την κοινωνία.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.