γράφει ο Διονύσης Γιαμπανάς, συνθέτης του κονσέρτου για παιδιά και γονείς «Μουσικές Εποχές»
“Η μουσικοθεραπεία, όπως γνωρίζω και σέβομαι, είναι ένας ειδικός τομέας έρευνας, ακαδημαϊκής μόρφωσης και επιστημονικής απασχόλησης. Δεν είμαι εξειδικευμένος μουσικοθεραπευτής, με αυτή την έννοια.
Με χαρά όμως θα μοιραστώ μαζί σας τις σκέψεις μου για τη δύναμη και τη σημασία της μουσικής, με βάση την αφοσίωση, την αντίληψη και την ανεξάρτητη μελέτη μου.
Η μουσική είναι ένα πηγαίο, μυστήριο φαινόμενο. Τολμώ να πω, βαθιά υπαρξιακό. Όπως άλλωστε η μοντέρνα επιστήμη έχει αποδείξει πως ο υλικός κόσμος απαρτίζεται από δονούμενη ενέργεια (string theory) – όπου σύμφωνα με τον κάτοχο Νόμπελ φυσικής Michio Kaku είμαστε μέρος μιας «κοσμικής συμφωνίας» – έτσι και η μουσική σε πιο επιφανειακό επίπεδο, είναι ενέργεια παραχθείσα από τη δόνηση υλικών σωμάτων (πχ. όταν ένα τύμπανο ή μια χορδή πάλλονται για να παράγουν ήχο). Ανάλογα τη συχνότητα της δόνησης, διακρίνονται διαφορετικές νότες και ήχοι.
Το ξέρατε ότι διαφορετικές νότες «συντονίζουν» διαφορετικά μέρη του σώματος μας; Έχει πολύ ενδιαφέρον. Ένα ψιλό «Μι» μπορεί να συντονίσει το κρανίο, ενώ ένα χαμηλό «Φα» το θώρακα και την πλάτη. Υπάρχουν παραδόσεις του αρχαίου Ινδουισμού, οπού αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται για θεραπευτικό σκοπό. Μπορείτε να το δοκιμάσετε επιτόπου, τραγουδώντας διαφορετικές νότες και παρατηρώντας την επίδραση τους στα διαφορετικά σημεία του σώματος.
Πολύ εντυπωσιακός, επίσης, είναι ο τομέας έρευνας της «κυματικής» (cymatics), όπου ήχοι σε δυνατές εντάσεις, επιδρούν σε υλικά όπως η άμμος, το αλάτι ή το νερό, δημιουργώντας «ζωντανά» γεωμετρικά σχήματα.
Βέβαια, αρκεί απλά να είσαι άνθρωπος, και ξέρεις πως σε μια περίπτωση ή σε κάποια άλλη, οι πρώτες νότες από ένα τραγούδι σε «άγγιξαν» εσωτερικά, στο αόρατο κομμάτι του εαυτού, εκεί όπου ζει η «συνειδητότητα» μας. Η αγαπημένη μας μουσική χτυπάει μια «χορδή» πολύ βαθιά κρυμμένη μέσα μας. Λες και ο ψυχισμός μας είναι ο ίδιος ένα «όργανο» που συντονίζει και «τραγουδάει» αρμονικά ή διάφωνα, με τα ερεθίσματα του κόσμου.
Πολύ μου αρέσει η απόδοση του μύθου του «Κρίσνα», ένας μυθικός χαρακτήρας ο οποίος, φυσώντας το φλάουτο του, εξημερώνει όλα τα πλάσματα και εντυπωσιάζει τις θεότητες. Ενώ, εξετάζοντας τις εισαγωγικές λέξεις της Βίβλου, σύμφωνα με τις πρώτες αυθεντικές μεταφράσεις αναφέρεται ότι: «εν αρχή ήταν ο ήχος».
Η μουσική μας εξημερώνει, μας ανοίγει τους ορίζοντες και επεκτείνει τα όρια της αντίληψης μας.
Προκαλεί τη φαντασία και μας ευφραίνει τη διάθεση.
Πρόκειται για ένα αόρατο φάρμακο, έναν αόρατο δάσκαλο.
Σύμφωνα με έρευνες, η διάδραση με τη μουσική προσφέρει σημαντικά οφέλη για τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Ενθαρρύνει την δημιουργία καινούριων νευρωνικών συνάψεων και σε γενικές γραμμές ενισχύει τις μαθησιακές ικανότητες, την αντίληψη και τη συνολική ευφυΐα Σειρά από έρευνες απέδειξαν πως τα παιδιά που εκτέθηκαν από μικρή ηλικία στη κλασική μουσική ή ακόμα καλύτερα μάθανε κάποιο όργανο από μικρά, αναπτύσσουν μεγαλύτερη ευαισθησία στα ερεθίσματα της ζωής και προχωρούν με οξεία αντίληψη προς τις διαφορετικές προκλήσεις.
Σε μια κοινωνία όπου η «ευαισθησία» θεωρείται αδυναμία, και ο «σκληρός» είναι το πρότυπο, ίσως τα παραπάνω σχόλια να ηχούν σαν κάτι αδιάφορο για πολλούς. Εγώ ξέρω καλά όμως ότι η ευαισθησία απαιτεί 100 φορές το θάρρος. Είναι το νούμερο ένα «εργαλείο» για μια γεμάτη, λεπτή, δεκτική εμπειρία ζωής. Χωρίς την ευαισθησία είμαστε αναίσθητοι, όπως είναι και το προφανές. Ακούστε, λοιπόν, την αγαπημένη σας μουσική, αφήστε να «δουλέψει τα μαγικά της» πάνω σας. Αφήστε να σας μαλακώσει, να σας πάρει εκεί που πάει. Σας υπόσχομαι, θα κερδίσετε κάτι τελικά!
Από που να το πιάσεις και που να το αφήσεις λοιπόν με τη μουσική. Είναι ένας τομέας κατάλληλος για τους τολμώντας, απαιτεί να μπορεί κανείς να «παραδοθεί» σ’ αυτή. Όπως ακριβώς απαιτεί και η ίδια η ζωή.
Για μένα η μουσική είναι ζωή.
Και κάπου εδώ θα σας αφήσω με αυτές τις σκέψεις”.
